આ પાનું પ્રમાણિત થઈ ગયું છે.
૧૧૬
શાક રોજનું ૦)৲ાા | રૂા. | ૨-૧૨-૦ |
તેલ–મસાલો | રૂા. | ૧-૪-૦ |
ધી, ગોળ, ખાંડ (ટાંકણે) | રૂા. | ૧-૮-૦ |
ચા–દૂધ | રૂા. | ૨-૦-૦ |
ધુપેલ | રૂા. | ૦-૬-૦ |
સાબુ | રૂા. | ૦-૪-૦ |
હજામત | રૂા. | ૦-૮-૦ |
પાન–બીડી | રૂા. | ૨-૦-૦ |
ભાડું | રૂા. | ૨-૦-૦ |
બત્તી ૩ બાટલી | રૂા. | ૦-૬-૦ |
માસિક | રૂા. | ૨૭-૧૪-૦ |
કપડા લત્તાં મળીને | રૂા. | ૬-૦-૦ |
રૂા. | ૩૩-૧૪-૦ |
આ અંદાજ ઉપરથી કારીગરાની વિટંબનાનો કાંઈક ખ્યાલ આવશે. પ્લેગ બેનસ (લગભગ ૫૦ થી ૭૦ ટકા જેટલું હોવાથી એ વખતે કારીગરની આવક રૂા. ૨૨ ને બદલે રૂા. ૩૩ થી ૩૭ જેટલી થઈ હતી ) પહેલાં કારીગરને ૧૨ કલાકની મજુરીથી પણ પોતાના કુટુંબના ગુજરાન માટે પૂરતું મળતું નહિ, અને પરિણામે તેને દેવું કરી દાણાવાળા તથા શાહુકારના આશ્રિત થઈ રહેવું પડતું.
હવે હાલની સ્થિતિ સમજવા કારીગરનો અત્યારનો ખર્ચ શો છે તે તપાસીયે. તે માટેનો અંદાજ જોવા પહેલાં તેમની જરૂરીયાતોની વસ્તુના ભાવમાં શા ફેરફાર થયા છે તે જોવાની જરૂર છે.