પતિત તેં નાખી વિષની લેહેર, બળા દવમાઁ અવની ઉપેર;
બહુ કાળ લગે વસો વહ્નિમાંય, ભોગવા દુઃખ જીવા નહીં જાય.
મેં જાણ્યું શાપ ટલે નહીં ખરો, મુને શાપનો અનુગ્રહ કરો;
વહ્નિ વેદના દોહેલી ઘણું , કહ્યું દર્શના થાશે નળતણું.
પુણ્યશ્લોક બાહેર કહાડશે, તે તુંને શાતા પમાડશે;
તે દિવસનો વન દાઝું છૌં અહીં, સાતા સહસ્ત્ર વરસા ગયા વહી.
તે તમો આજ દુઃખ ટાળીયું, પુણ્યશ્લોકપણું પાળેયું;
મારી દેહને અતિ સઉખા થયું, ઋષિ વચનનું ફળા લહ્યું.
એવું કહીને સર્પ જ ધસ્યો , કરકોટકા નળને કંઠે ડસ્યો;
લગી વિષજ્વાળા દાદ્યો ભૂપ,કાળી કાયા થયું કુબડું રૂપ.
કાજળપેં શ્યામતા વિશેષ, વાંકું મુખા પંચવર્ણા કેશ;
છતે દાંતે ડાચાં ગયા મળી, નીસરી ખુંધ કટી બેવડ વળી.
નળા કહે ધન્ય કુદ્ર કુમાર, ઘણો રુડો કીધો સાહી સમાન.
નાગા કહે રે રખે દુઃખ ધરો, જોતાં એ ઉપકારા છે ખરો;
ગુપ્તા રહેવું સંવત્સરા ત્રણ, કો નવ ઓળખે એવું વર્ણ.
ત્રણા વસ્ત્ર આપું છઉં ભૂપ, પરિધાને થાશે મૂળગું રૂપ;
તે જોયાં પહેરી પરીક્ષા કરી, તત્ક્ષણ કાંતિઓ ભૂપની ફરી.
હરખ્યો નળા થયું દિવ્યકામ, નાગે બાહુક ધરિયું નામ;
ભૂપાળા વ્યાળા થયા વિદાય, ગયો આયોધ્યા નૈષધરાય.
દેખી માણસ નાહાસે અરાંપરાં ધાયે બાહુક પૂંઠે છોકરાં;
જે જે મારગ મહીપતિ પળે, ત્યાં માણસ જોવાને મળે.
હસે લોક રૂપે લીહ વાળી, પૂંઠે ચોકરા પાડે તાળી;
રાજસભામાં રાજા ગયો, પ્રતિહારા સાથ ખસીને રહ્યો.
હસી સભા હસ્યો ઋતુપર્ણ, વિધિએ આ ક્યાં નિર્મ્યું વર્ણ;
હારે કાજળને જાંબુફળ, જાણે રૂપે બીજો નળ.
કહો કોણ છો સ્વરૂપના ધામ, કેમા આવવું પડ્યું શું કામ;
નળ કહે મારું બાહુક નામ, આવ્યો ઉદરા ભરવા કામ.
અશ્વમંત્ર જાણું રાજંન, એકા દિવસે ખેડું શત જોજંન;
કહે ઋતુપર્ણ મોટું કારણ, આ રૂપા ને વિદ્યા અસાધારણ.
