ઉમેરણ જે ઉસરણ કર્મ, હરિ મારગમાં જાણે શ્રમ
શ્યાથું લૈને શ્યામાં ભરૂં, અખંડ બ્રહ્મની ખંડણા કરૂં
અખા એ ત્યાં છે અદબદ, અહંપણાની ચૂકી હદ. ૨૫૯
અનુભવી જ્ઞાન ત્યાં એવું કથે, કર્મ ધર્મ ભાજી કરે જથે
આતમતત્વ માંહેથી ધરે, નામરૂપ કુચા શું કરે
એમ અખા ત્યાં કીધી આથ્ય, હવે કામ શું ઝાલે હાથ. ૨૬૦
છાંછળ માંછળની નહી વાત, એ તો રમવી વાત અઘાત
ખોવું મન ને લેવી વસ્ત, નાખ્ય નસંક લાધે નહિ અસ્ત
કે તુટે કે અડે ન આડ્ય, અખા હરિ અર્થે હડિયું કાઢ્ય. ૨૬૧
ક્યાંથો અવસર પામ્યો વળી, મોતી વેહે પરોવા વીજળી
મરે ત્યાંહાં તો સૌ કો મરે, પણ સુરતે જે સ્વામી અર્થ કરે
અખા પામું હરિ કે ખોઉં સંસાર, સર્વ નિગમું કે પાળું બાર. ૨૬૨
તપ તિરથ શ્યાવડે હથિયાર, પુરુષ ચીંથરાનો એ સંસાર
તે ઉપર આયુધ શ્યાં વહે, મારીશ કેને તે તું કહે
પેસ ખેતરમાં ઘાલી હામ, ભ્રમ કશો ન અખા રૂપ નામ. ૨૬૩
ખળજ્ઞાની અંગ
જ્ઞાન કથી શું કીધું ઘાટ, અંતર અવિદ્યાયે વેંધ્યા હાડ;
અનુભવ કરે ત્યારે એક આતમા, મુખ નિંદ્રા દીસે નહીં ક્ષમા;
અખા કથ્યું પણ ન લહ્યું જ્ઞાન, શું ગુરુ આગળ માંડ્યાતાં કાન. ૨૬૪
ભલો કહાવ્યો પણ ભલપણ ક્યાં, જેમ ગોખર હુંડે ગોધણમાં
વેષ પે'રે વીટંબના વધી, વંઠ્યું દૂધ થયું નહિ દધી;
કવિતા થયે ન કાઢ્યું કર્મ, અખા ન સમજે મૂળગો મર્મ. ૨૬૫
મહાપુરુષ કહાવે માંઈબલી, વેષ પેર્યો પણ ટેવ ન ટળી;
સ્તુતિ નિંદા અદેખાઈ આદ્ય, પે'રે ખાય પણ વાધી વ્યાધ્ય;
અખા કૃપા વિના જીવ કબુધી, પાકું ઈંદ્રારણું ને કટુતા વધી. ૨૬૬
કથા સુણી શ્રોતા શું ખટ્યો, ગુણ ગાઈને ગાનારો વડ્યો;
થયા ગયા તે પોથે લખ્યા, પણ વણ થયાની લહો પરખ્યા;
વણ થયો વિગત સર્વે કરે, તેને લહે અખા અર્થ સરે. ૨૬૭
બાણા બાધ્યાને સૌ કો મોહ્ય, પણા બાંણાવળીને કોઇક જોય;
શ્રોતા વક્તા બિજુ આણ, ટલે બે ને રહે નિવારણ;
નામા હુય વંચકને સભા, અખા સહુ વહે કાળની પ્રભા. ૨૬૮
