દારાના ખેતીયા ગામ તા પેાતાની નક્કી કરેલી રમ લઈને જ પટ્ટાની આથી રહે. મહેસૂલની રગ ટી પડે તેમ તે પણ કાઠીવાળ પટ્ટાદાયએ જ ભરી આપવાની હવે બીજા પ્રકારની જમીનમાં કેટલાંક એવાં ગામ છે કે જે રાજ્યે કાયમી પટ્ટ નહીં, પણ થોડી મુક્તને માટે કાઠીવાળાને આપ્યાં હાય. આ ગામે, મુદત પૂરી થયે રાજ્ય પાછાં લઈ શકે અથવા તે પેાતાને યોગ્ય લાગે તે। તે જ કાઢોવાળાને અથવા ન ગમે તેને નવેસર પટ્ટ આપી શકે. આ બીજા પ્રકારનાં ગામમાં મહેસુલની આવક વધી પડે તે મુદ્દત પૂરી થયા પછી, પેશા વધારાની ખાતર, રાજ્ય તે ગામ પાતાના કબજે કરે, અથવા તે મહેસુલ વધારી દે. આ એ પ્રકારના પટ્ટાદાર નીલવરીનું અમે એટલા માટે વન આપીએ છીએ કે જેથી તેમની પ્રાને સનારી જૂદી જૂદી તદબીરા ખરાખર સમજી શકાય. એક બીજી વાત પશુ જાણી લેવી જરૂરની છે. બિહાર કે જે એક વખત અમાળના વિભાગ હતા ત્યાં ગાળ ટેનન્સી એકટ જારી કરવામાં આવ્યા છે. આ કાયદામાં જમીનદાર અને રૈયતના હક્ક વિષે સ્પષ્ટીકરણુ કરવામાં એ થયદા પ્રમાણે રમતના બે ભાગ પડે છે. એક તે જેમને ખેડૂત તરીકેના હક્ક છે તે અને બીજા એ લેા કે જેમને પેના હક્ક નથી હોતા. જે ખેડુ તરીકેના હક્ક ભાગવતા હાય છે તેમની મહેસુલ એ રીતે વધારી સકાય. એક તા રૈયત અને માલિક વચ્ચેના કારની ઈએ અને બીજું મઘલતના જામની રૂએ. છતાં આથી મસી પાતાની મરજી મુજબ ગમે ત્યારે નવા કરાર કરે અને ગમે તેથી મહેસુલ વારે એથી સૂતા તેને નથી મળી હતી. મરણ કે ચારસર તે માને છે જ કે રૈયત એટલી ધી પામર છે કે જો તેને ગામસીની ગાણ પર હવામાં આવે તે રૈયતની સુધી ગામમાં જમ કરી જાન માંત્ નવા ચાસ લખાવી મહેલ ની આજે મ અને આતો મેલ ભરવા રાજી ન આવ્યું છે. એટલે કે
