આઠ કૂવા ને વાવડી રે લોલ !
સોળસેં પનિહારીની હાર;
મ્હારા વ્હાલજી હો !
હાવાં નહીં જાઉં મહી વેચવા રે લોલ !
એક ગોપ અને એક ગોપી એમ સાથે સાથે નૃત્ય અભિનય ગીતમાં તલ્લીન હતાં.
રાસનો ઇતિહાસ ચીતરાતો હતો. શું ? જૂના દયારામને ભજવી નવીન ગુજરાત આપણા યુગનાં ગોપગોપીને રજૂ કરતું હતું !
હલકે હાથે તે નાથ મહીડાં વલોવજો,
મહીડાંવી રીત ન્હોય આવી રે લોલ !
ગોળી નંદાશે નાથ ! ચોળી છંટાશે,
મોતીડાની માળા મ્હારી તૂટશે રે લોલ !
બજારમાંથી દહીં વેચાતું મંગાવી સંચાવડે તેને વલોવી નાખનાર સુંદરીઓ પુરુષભિલ્લુના હાથ પકડી વલોણું વલોવવાનો અભિનય કરતી હતી ! લાલચુ મુખ કરી પુરુષ રાસધારીઓ ‘ચોળી છંટાશે’ના અભિનયને આાંખમાં મઢી લેતા હતા. !
કૃષ્ણાવતારની લીલા વીસમી સદીના નાસ્તિક યુગમાં પણ અટકી ન હતી. દાંડિયારાસનો ખટકારો એક બાજુએથી ગયો. અને
'જય જય ગરવી ગુજરાત !'
બીજી બાજુએથી સંભળાયું.
‘થોભો ! થોભો ! હજી આ રાસલીલાની છેલ્લી ભૂમિકા આપણે નિહાળવાની છે. આ થેઈકારમાં જ ગુજરાત ગરવી છે ! પ્રભાતફેરીમાં પણ આપણે રસને વીસર્યા નથી !
ધોળી ખાદીના સ્વચ્છ પોશાકમાં સજ્જ થયેલા રસિકો અને રસિકાઓ દેશાભિમાન જાગૃત થવાથી પ્રજાને જાગૃત કરવા પ્રભાત ફેરી ફરતાં હતાં. દૃશ્ય બહુ જ સુંદર હતું; ગીત પણ બહુ જ મીઠાશ ભર્યું. ગવાતું હતું; હારમોનિયમ સંભળાતાં હતાં.
આગળ નાનકડા બે ચરખા લેઈ બે રૂપાળી - અગર રૂપાળી લાગતી - યુવતીઓ ગીત ઝિલાવતી હતી :
ધીમો ધીમો ચાલે રે,
મીઠો મીઠો ગાજે રે,
રૂડો મારો રેંટિયો હો જી !
અને ચાળીસેક યુવકયુવતીઓનું સરઘસ ગીતધ્વનિ ઉપાડીને લેતું હતું.
