હવે બાદશાહે તોહમતદારને કહ્યું : “આ ફરિયાદી તને તારે
ગામથી અહીં સુધી વીસ ગાઉ લઈ આવ્યો, તારી પાસે તેનું ભાડું
માગ્યું, તે ભાડું ન આપતાં મુક્કી મારી તેના દાંત પાડી નાંખ્યા,
એવી તારી સામે ફરિયાદ છે. એટલે, આનો શો ખુલાસો કરે છે ?”
કમાલે જવાબ આપ્યો : “જહાંપનાહ, દાંત તો એણે ચોકડું મોંમાં રાખેલું અને ઘોડાને ઠેશ વાગી તેના આંચકામાં પડી ગયા છે. મે નથી પાડી નાંખ્યા. અને મને ઘોડા પર બેસાડ્યો ત્યારે તેણે મને મફત જ બેસાડેલો.”
જમાલ કહે : “જુઓ બાદશાહ બહાદુર ! કોઈ માણસ છતે હાથે ચોકડું મોંમાં લે? અને વીસ ગાઉ, નહિ ઓળખાણ નહિ પિછાન, શા સારુ હું લઈ આવું ?”
બાદશાહે કમાલને પૂછ્યું : “અલ્યા, એ મોંમાં ચોકડું શા સારુ ઘાલે? એને હાથ નહોતા ?”
કમાલે જવાબ આપ્યો : “બાદશાહ, એ એના બન્ને હાથથી મને લૂંટવા માટે ખીસાં તપાસતો હતો, અને એ દરમિયાન ઘોડાની ઠોકરથી એના દાંત પડી ગયા.”
જમાલે કહ્યું : “અયે આલમના બાદશાહ ! એની પાસે શું છે જે હું લૂંટી લેવાનો હતો ? જે માણસ મને મુસાફરીનું ભાડું પણ નથી આપતો એની પાસે લૂંટવાનું શું હોય ?”
આખો દરબાર વિચારમાં પડી ગયો. આ બે કાણામાંથી સાચું કોણ અને જૂઠું કોણ ? બાદશાહ પણ વિચારમાં પડી ગયા. તે એક બાજુથી બન્નેની વાતથી મૂંઝવણમાં પડી ગયો અને બીજી તરફથી આ બન્ને લુચ્ચા કેમ નવી નવી વાતો કરતા હતા તે જોઈ તેને મનમાં મનમાં ખૂબ હસવું આવતું હતું. તેણે કમાલને કહ્યું : “ભાઈ, એ તને લૂંટતો હતો તો તેની પાસેથી મુદ્દામાલ કાઢી બતાવ. અને
