લખાણ પર જાઓ

પૃષ્ઠ:Gujaratni Gazalo.pdf/૧૨

વિકિસ્રોતમાંથી
આ પાનું પ્રમાણિત થઈ ગયું છે.
૧૦

તરફે એ હકીકત પણ ધ્યાનબહાર રખાય નહિ કે જ્યાં લયલામજનૂન, શીરીન-ફરહાદ, યૂસુફ-ઝુલેખા, જેવાં યુગલોનાં પ્રેમકાવ્યો લખાયાં છે, ત્યાં પણ પ્રિયા માટે માશૂક શબ્દ જ વપરાયો છે, અને વસ્તુતઃ આશકોને પરદો પાળતી–બુરખો પહેરતી | પ્રિયા (માશુકો)ની ગલીઓમાં જ પ્રવેશ કરવાની તાલાવેલી લાગી રહે છે:. ખુલ્લે છોગે ફરતા છોકરાઓ કે યુવકો સંબંધે એ રૂપક લાગુ પાડી શકાય નહિ.

ગુજરાતી સાહિત્યમાં લખાયેલી ગઝલોનો મોટો ભાગ કેવળ ફારસી શબ્દોનો આડંબર, વગર સમજે તેનો ઉપયોગ, ઉપરછલ્લી માહિતી પરથી એ જાતનું કાવ્ય લખવા માટે આદરેલા સાહસ વગેરે દૂષણોથી પૂર્ણ છે. ફારસી, ઉર્દૂના ગાઢ અભ્યાસ વિના તેનું રહસ્ય પકડવું કઠિન છે. તેથી જે થોડાઘણા કવિઓ તે રહસ્ય પ્રાપ્ત કરી મુસ્લિમ સાહિત્યના આ એક ઘણા કીમતી અંગને આપણા સાહિત્યમાં અપનાવી શક્યા છે તેમને ખરેખર ધન્યવાદ ઘટે છે. અન્ય લેખકો તે પરથી ધડો લે તો તે ધડો લેવાની ઘણ જરૂર છે.

મુંબઈ,
તા. ૧૭ મી જૂન, સને ૧૯૪૩
કૃષ્ણલાલ મોહનલાલ ઝવેરી
}


પ્રસ્તાવના સંબંધે જોયેલાં પુસ્તકો'

૧ આયને-ઈ-અકબરી, વૉ. ૧

*૨ દયારામ અને હાફેઝ

૩ પર્શિયન પ્રિઝોડી વિથ ફિગર્સ ઑફ સ્પીચ

૪ ગુજરાતી સાહિત્યના વધુ માર્ગ સૂચક સ્તંભો

*પ શ્રી કલાપીનો કેકારવ

*૬ દીવાને સાગરઃ" દફતર ૧-૨

*૭ ગુજરાતી ગઝલિસ્તાન

*૮ કલાન્ત કવિ (ખાસ 'બાલનંદિની', પૃષ્ઠ ૪૦૮–૪૪૦)

બ્લૉકમૅન (૧૮૭૩)

કૃષ્ણલાલ એમ. ઝવેરી (૧૯૦૧)

કૃષ્ણલાલ એમ. ઝવેરી (૧૯૨૨)

કૃષ્ણલાલ એમ. ઝવેરી, બીજી આવૃત્તિ (૧૯૩૦)

ટીકાકાર શ્રીસાગર (૧૮૯૭)

સાગર (૧૯૧૬-૧૯૩૬)

સાગર (૧૯૧૩)

ઉમાશંકર જોષી (૧૯૪૨)