તરંગ ૩.
પ્રકરણ ૧ લું.
પ્રેમની પ્રતીતી.
જે વૃદ્ધ ગવૈયો પોતાના પિતાનો મિત્ર હોવાથી રમાની સંભાળ રાખતો હતો તેના ઉપકારનો બદલો વાળવાનો રમાનો હાથ, હાલ, સારો પ્રસંગ આવ્યો હતો. એ ગવૈયાને ત્રણ પુત્ર હતા, તે સર્વે ગાયનનો ધંધો શીખી દિલ્હી શહેર મુકીને હિંદુસ્તાનમાં ધંધો શોધવા નીકળી પડ્યા હતા. વૃદ્ધ ગવૈયાને અને તેની પત્નીને આનંદ આપનાર એક નાની આઠ વર્ષની બાલકી— તેના બીજા પુત્રની દીકરી–હતી. આ બાલકીની મા તેના પ્રસવસમયેજ મરી ગઈ હતી; ઘરમાં ડોસા ડોશીને તે આંખની કીકી સમાન વહાલી હતી. અકસ્માત્ આ ડોસો પોતાના ધંધામાંથી કમાણી કરી લાવવા અશક્ત થઈ ગયો હતો, તેને પક્ષઘાત થયો હતો, અને તેણે ઉડાઉપણામાંને મોજ શોખમાં કાંઈ બચાવી રાખેલું ન હોવાથી ખરચખુટણે હેરાન હતો. આ પ્રસંગે રમા પોતાના ઉદાર દિલથી જે બને તે આપતી અને મદદ કરતી એટલુંજ નહિ, પણ ખરા ઉદાર સ્વભાવનાં સુજનની રીતિ પ્રમાણે નિરંતર ડોસા ડોશીની પાસે જઈ બેસતી અને તેમને મીઠી મીઠી વાતો કરી ખુશી કરતી તથા દુઃખ વીસરાવી દેતી. પણ આથી એ વિશેષ ઉપકારનો અવસર પાસે હતો. પેલી નાની, લટક મટક રમતી, કુદતી, સર્વને રમાડતી, રીઝવતી, લાડકવાઈ બાલકી એકાએક માંદી થઇ ગઈ. એમ થતાંજ ડોસો ડોશી ગભરાઈ ગયાં, અને તુરત રમાને બોલાવા મોકલ્યું. રમા ઉપર આ બાલકીનો ઘણો પ્રેમ હતો, તેથી રમા આવતાં તેના જીવમાં જીવ આવશે એમ આશા હતી, પણ તે આવી પહોંચી ત્યારે તે બિચારી બાલા બેશુદ્ધ થઈ ગઈ હતી ! તે રાત્રીએ રાસમાં જવાનું હતું નહિ, એટલે રમા આખી રાત પોતાની માંદી સખીના બીછાના પાસે ઉઘાડી આંખે બેશી રહી.
