આખા પ્રેક્ષક વર્ગમાંથી એજ મને અનુનમેદન આપતો નથી ! ”
“એ કીયો ! એવો તે કોણ છે ? એનામાં અક્કલજ નહિ હોય, એવાનો તે વિચાર શો ?” રમા પેલી ડોશીને જરા આગળ તેડી ગઈ, અને એક સ્થલે બેઠેલા, આકૃતિથી અને કાંતિથી તથા પોતાના સાદા પહેરવેશથી સર્વમાં આગળ પડી આવતા પુરુષને બતાવવા લાગી.
"એવાનો તે વિચાર શો? એવાનો તે વિચાર શો ! હેં બુઢ્ઢી ! પણ એનો વિચાર ન કરવો એ તો જેને બુદ્ધિ ન હોય તેનાથી બને.”
એવામાં રમાને સુત્રધારે બોલાવી, તેથી દાસીને “એનું નામ શોધી કહાડજે” કહીને રમા રંગભૂમિ પર લાલાને ઘસાઈને ગઈ.
જે ભૂમિકા હાલ ભજવતી હતી તે ઘણીજ હૃદયભેદક તથા પોતાની સર્વ શક્તિનું સામર્થ્ય એકત્ર કરે તોજ યથાર્થ નિરૂપિત થઈ શકે તેવી હતી. તમામ પ્રેક્ષકો એકે એક શબ્દ શબ્દ વિણી લેતા હતા, છતાં રમાની દૃષ્ટિ તો પેલો અડગ પ્રેક્ષક જ્યાં બેઠો હતો, ત્યાંજ ચોંટી રહી હતી. ગુલાબસિંહ બધું સાંભળતો હતો, જોતો હતો, પણ એના મોંમાંથી અનુમોદનનો એક શબ્દ પણ નીકળતો ન હતો; તેમ એનો સખ્ત તથા સહજ મીજાજ ભરેલો ચેહેરો જરા પણ નરમ પડતો ન હતો. રમા જે ભૂમિકામાં હતી તે પ્રેમબદ્ધ પણ સામેથી પ્રેમ પામ્યા વિનાની કોઈ રસિક અંગનાની હતી, આ વખત રમાને પોતાની કૃત્રિમ ભૂમિકા નિરૂપણ કરતાં પણ હૃદયમાં જે ખરો આવેગ ચાલતો હતો તેવો કદાપિ થયો ન હતો. એનો અશ્રુપાત ખરા હૃદયના ઝરામાંથી વહેતો હતો, એનું દુઃખ સ્વાભાવિક હતું; બધું નીહાળતાંજ દયા થઈ આવ્યા વિના રહે નહિ તેવું હતું. પ્રેક્ષકોના ધન્યવાદની ધૂમ વચ્ચે રમાને કેવલ બેશુદ્ધ સ્થિતિમાં અંદર લઈ જવી પડી. સધળે વાહવાહની ગર્જના થઈ રહી, રંગભૂમિ પર પુષ્પની વૃષ્ટિ થવા માંડી. પુરુષો પોતાની આંખો લોહોવા લાગ્યા, સ્ત્રીઓ સંભળાય તેમ ડુસકાં ખાવા લાગી.
“અરે દોસ્તો !” દીલ્હીનો એક મહોટો ઉમરાવ બોલ્યો “આણે તો મારે રોમ રોમ અગ્નિ પેદા કર્યો. આજ રાતેજ એને લાવો. કેમ ફક્કડ ! તૈયાર છે કે ?”
“તૈયાર જનાબ—પણ પેલા જયપુરીઆનું?”
"ગધેડો છે, બેવકુફ બની ગયેલ છે, ભલે માથું ખુવે.”
