તેના મ્હોં પર ને નસેનસ મહીં ઉચ્ચાર ને ચાલમાં,
ક્ષત્રીઓ તણું ઉગ્ર દિવ્ય ઝળકી લોહી વહેતું હતું;
ઊંચે અષ્ટમીનો હતો જ્યમ શશી ફિક્કા કરી તારલા;
તેવું ભવ્ય લલાટ ભૂષણ બધાં ફિક્કાં કરી નાખતું.
કર્યા એ ઉત્સાહી કર જરી હતા દીર્ઘ ગ્રહવા,
સુગન્ધી પુષ્પોને રમત કરતાં શાન્ત થઇને;
હતી જોતી ઊભી કુસુમકલીઓ હેત ધરીને,
દયા ના કિન્તુ ચૂંટી લઇ શકી કોઇ કલીને.
'રુદન તો હવે લોહીમાં મળ્યું!
'રુદનનો મને ઘા નહીં કરશો!
'રડી મરૂં અહીં સાંભળે ન કો!
'ન મુજ મૃત્યુથી કોઇને શું!'
રમાના કર્ણોમાં સ્વર પડી ગયા ઊતરી દિલે,
વલોવાયું તેનું હૃદય કુમળું એ રુદનથી;
ગઇ એ તો ચાલી અનુસરી સ્વરો એ રુદનના,
અને પ્હોંચી ત્યારે દુઃખદ ફરી આ ગાન સુણતીઃ-
'વિટપ ને તરુ મૂલથી ગયાં!
'ક્યમ કલી હજુ ના સૂકી મરે?
'કુદરતી ફર્યો આજ કાયદો,
'મુજ પતિતના કષ્ટકારણે!'
'કુદરતી ફર્યો આજ કાયદો,
'તુજ પવિત્રના પ્રેમકારણે!
'લઇ ગયો છતાં તું સુકી નહીં,
'વિટપ વૃક્ષ તો આપશે નવાં!'
આપ્યો આ વૃક્ષ આડેથી રમાએ સ્નેહઉત્તર,
બાલકી એ ઉઠી જાગી જુવે તો રાત્રિ છે પડી.
રમા દોડી ચાંપે રુદન કરતીને નિજ ઉરે,
વહ્યું પાણી પાણી હૃદય થ ઇને એ દુઃખી પરે;
મળ્યાં બન્ને હૈયાં જલ જલ સહે જેમ મળતું,
વહ્યાં અશ્રુ ચારે નયનકમલેથી બહુ બહુ.
