ઘણકો ને ઘણકી[૧]
પરષોત્તમ મહિનો આવ્યો.
બધી બાયડી પરષોત્તમ મહિનો ના'ય.
ફળિયામાં દેરું, દેરા માથે પીપળો ઝકૂંબે :
નાઈ ધોઈને બાઈઓ દેરાને ઓટે બેસે :
પીપળાને છાંયે બેસે; હાથમાં ચપટી દાણા રાખે.
પરષોત્તમ ભગવાનની વાર્તા મંડાય.
એક કહે ને સૌ સાંભળે.
પીપળાની ડાળે ઘણકા-ઘણકીનો માળો છે.
માંહી ઘણકો ને ઘણકી રે' છે.
ઘણકી તો ડાળે બેઠી બેઠી રોજ વાર્તા સાંભળે છે.
એ તો પૂછે છે, બાઈ બાઈ, ના'યે શું થાય?
કે' કાયાનું કલ્યાણ થાય; ઊજળો અવતાર મળે.
કે' ત્યારે હું નાઉં?
કે' નહા ને, બાઇ!
ઘણકી કહે: "ઘણકા, આપણે પુરુષોત્તમ માસ ના'શું ?"
ઘણકો કહે: "ના ના, આપણે તો છબછબ ના'શું, ને કરડ કરડ લાકડું કરડશું."
ઘણકી કહે: "આપણે તો એક વાર ના'શું, એક ઠેકાણે બેસીને લાકડું કરડશું, પછી આખો દી લાકડું નહિ કરડીએ."
બીજે દીથી બાઈઓ ના'ય, ભેળી ઘણકીય ના'ય.
બાઈઓ વાર્તા સાંભળે. ઘણકીયે ડાળે બેઠી બેઠી સાંભળે.
બાઈઓ દર્શન કરવા જાય, ઘણકીયે જાય.
એમ ઘણકી પુરુષોત્તમ માસ ના'ય ને ઘણકો લાકડાં કરકોલે.
મહિનો પૂરો થયો. ઘણકી નાઈ રહી.
સૌએ ઉજવણાં કર્યાં; ઘણકી શું કરે ?
ઘણકો ને ઘણકી બેય મરી ગયાં.
મરીને ઘણકી રાજાની કુંવરી સરજી.
- ↑ 'ભમરો ને ભમરી', ચકલો ને ચકલી' એવાં નામ પણ લેવાય છે.
