ઊભેલી પાણિયારી સમક્ષ ફરિયાદ કરતી હતી :
‘મુખીનો મિજાસ, કાંઈ મિજાસ ! જાણે મોટો ગવંડર !’
‘શું થયું બાઈ અટાણના પો’રમાં ?’ પેલીએ પૂછ્યું.
‘અરે અટાણના પોરમાં મારા ઝીણકાના બાપને વેઠે પકડી ગયા.’
‘ફોજદાર–બોજદારના ઉતારા હશે. તી પગપંચી કરવાની હશે.’
‘ના રે બૈ ! ના; ફોજદાર તો ભૂખે ય ઉતારો કરવા નવરો નથી. આ તો ગામના ફોજદારની પગચંપી કરવા સારું—’
‘ગામનો ફોજદાર ?—’
‘આ ઠુમરનો ગોબર, બીજો કોણ ? મોટે ઉપાડે અંબામાની ટ્રકે નાળિયેર નાખવા જાય છે, તી એમાં મારા વરને વેઠે લઈ જાય છે ભેગો.’
‘શું કામ ? આ રમનારાવનાં વતાં કરવા ?’
‘ના રે બૈ ના ! આ ક્યાં મોટા રાયજાદાની જાન જૂતી છે તી સહુનાં વતાં કરાવવાં પડે ? આ તો ગોબરભાઈને નાળિયેર ઉલાળતાં હાથ-પગમાં ક્યાંય મરડ થઈ જાય તે ઈનું ટચકિયું ફોડવા સારુ મારા વરને ભેળો લીધે છે !’ રૂડીએ સમજાવ્યું. અને પછી પોતાની પેટબળતરા વ્યક્ત કરવા માંડી : ‘જુવો તો ખરા આ દુનિયા ? રમે રમવાવાળા, ને એની પગચંપી કરે મારો વર ! અમારી વાણંદની જાત્યનો તી કાંઈ અવતાર બળ્યો છે, મારી બૈ !’
સંતુ આ સંવાદ સાંભળી રહી ને મનમાં મલકાતી રહી. એણે જોયું તો પાદરમાં અરધું ગામ એકઠું થયું હતું, ગોબર ને માંડણ, દલસુખ ને વેરસી, વલભ ને મુખી, એકબીજા જોડે મસલત કરી રહ્યા હતા. આખી શરતની જવાબદારી મુખીએ પોતાને માથે લીધી હોવાથી તેઓ હાંફળાફાંફળા ફરી રહ્યા હતા, અને છેલ્લી ઘડીની સૂચનાઓ આપી રહ્યા હતા...
સંતુએ ગોબર ઉપર નજર નોંધી. એ અત્યારે જરા વ્યગ્ર
