‘નથી ઠલવવા ચાર. ભલે થોડુંક કાલ્ય સારું બાકી રિયે.’
‘પણ કોહ આખા ભરાય છે જ ક્યાં ! માંડ અધઝાઝેરે પાણી પૂગે છે. અધૂકડા અધૂકડા ઠલવું છું એટલે બમણા ખેંચવા પડે ને !’
‘એટલા હવે કાલ્ય ખેંચજે.’
‘કાલ્ય પણ ક્યાં આખા છલોછલ ભરાવાના હતા ? ઓણ સાલ વાવમાં પાણી વહેલેરું ખૂટી રિયું છ. સરવાણી હંધી ય બંધ.’
‘તો પૉર સાલ ખેંચજે.’ સંતુએ હસતાં હસતાં કહ્યું. ‘પણ અબઘડી તો વરત છોડ્ય ઝટ !’
છતાં ય ગોબર વિશ્રાન્તિ લેવા તૈયાર ન થયો ત્યારે સંતુએ નજીકના ક્યારામાં પડેલું દાતરડું ઉપાડ્યું: ‘છોડશ કે હવે આ ઓરસંગે મેલું વાઢ ?’
‘વરત ઉપર વાઢ મેલીશ ? તો તો હું સીધો વાવમાં જ ભૂહકીશ !’
‘તો પછી સીધોસમો સમજી જા ની ?’ સંતુ બોલી. ‘તને તો ભૂખ નહિ લાગી હોય પણ આ બચાડા ઢાંઢાની તો મૂંગા જીવની તો દયા ખા ! જોતો નથી, ઈના પેટમાં ભૂખના કેવડા મોટા ખાડા પડ્યા છે !’
‘ભૂખ તો અટાણે તને લાગી છે, ને બહાનું ઢાંઢાનું કાઢશ !’
‘એમ ગણવું હોય તો એમ ગણ્ય. પણ હવે પોરો ખા તો તારો પાડ !’
એક વધારે કોસ ઠલવીને ગોબરે વારત છોડ્યું ને સંતુએ થાનકને છાંયડે જઈને ભાથ છોડ્યાં, ઘાસ છાયેલ છાપરીની વળીમાં ભરાવી રાખેલી ટાઢા હિમ જેવા પાણીની ભંભલી ઉતારી. થાળામાં હાથ−મોઢું ધોઈને ગોબર આવી પહોંચ્યો અને સતીમાની મૂર્તિ સન્મુખ બન્નેએ તાંસળીમાંથી રોટલાનું બટકું ભાગ્યું.
‘થાનક ઉપર છત્તર બવ વધતા જાય છે !’ નાનકડી દહેરીમાં
