હવે માંડણને ઊંઘ આવવી અશક્ય હતી.
પાછલી રાતની ભેદી હિલચાલે આ યુવાનનું અંતર વલોવી મૂક્યું હતું, અનેક શંકાઓ પ્રેરનારી આ ઘટનાનો તાળો મેળવવા એ મથી રહ્યો.
કેટલો સમય વીતી ગયો એનો પણ માંડણને ખ્યાલ ન રહ્યો. એકાએક ખડકી બહાર ડાઘિયો ભસ્યો ત્યારે જ એ વિચારતંદ્રામાંથી જાગ્યો.
ડાઘિયો વધારે ને વધારે ઉગ્રતાથી ભસવા લાગ્યો. એના ભસવામાં જાણે કે કશીક તાકીદની ઉતાવળ વરતાતી હતી.
માંડણને એ ભસવામાં કશોક ભેદ લાગતાં એણે ખડકી ઉઘાડી. ઊંબરા પર નવજાત બાળકનો લોચો પડ્યો હતો.
ડાઘિયો એની પોતાની વાણીમાં જાણે કે કહી રહ્યો હતો :
‘આને વગડામાં મેલી દીધું’તું, ત્યાંથી હું પાછું લાવ્યો છું. ઝટ લઈ લો, હજી જીવે છે. બહુ મોડું થાય એ પહેલાં જ એની માને ખોળે સુવરાવી દિયો ઝટ !’
ખડકીના ઉંબરાની ખડબચડી ફરસ ઉપર પડેલા નવજાત શિશુને માંડણે કશો ય વિચાર કર્યા વિના પોતાના એક સાજા હાથમાં ઊંચકી લીધું. થોડા જ મહિના પહેલાં વાડીએ સ્ફોટક દારૂનો ટોટો ફોડીને પિતરાઈનો જાન લેનાર જલ્લાદ હાથનાં આંગળાં વચ્ચે એક સૂકોમળ શિશુ સળવળી રહ્યું. માંડળનો રુક્ષ કઠોર હાથ આ સુમધુર સળવળાટે ઝણઝણાટી અનુભવી રહ્યો.
તુરત એણે પોતાના પડોશીના ઘરની સાંકળ ખખડાવી.
‘લ્યો; આને ડાઘિયો પોતાના મોઢામાં ઉપાડીને પાછું લઈ આવ્યો છે. હજી જીવે છે !’
*