.
ઘૂઘા ગોર
ખડકીનું બાર ભભડ્યું અને મારા મોંમાંથી ઉદગાર પડ્યોઃ "કમબખ્ત રવિવાર પણ પારકા બાપનો-"
કમાડ ઊઘડતાં જ દીદાર થયાઃ
હાથમાં ઘીનો અડધો ભરેલો લોટો, ખંભે સીધું ભરેલી લાંબી ઝોળી, કપાળે ત્રિપુંડ, ભમ્મરોને ભેળી કરતો ભસ્મનો ચાદલો, મોંમાં તમાકુવાળું પાન અને બેતાલીશ વર્ષે પણ હસતું મોઢું; છેલ્લાં પાંચ વર્ષો થતાં જે પહેરતા તે જ ફાટેલ પોશાકઃ એ જ ચેકનો થીગડેદાર કોટ, એ ખાદીનો ફેંટો, ને કફનાં બુતાનને સ્થાને રાતા દોરા બાંધેલ ખમીસઃ ફેરફાર ફક્ત થીગડાંની સંખ્યામાં થયો હતો.
આ તો ઘૂઘો ગોર ! મારો 'કમબખ્ત' શબ્દ એણે નક્કી સાંભળ્યો હશે. પછી તો "આવો ! ઓ-હો-હો-" વગેરે મારા વિવેકના નળની ચકલી મેં પૂરેપૂરી ઉઘાડી નાખી. પણ 'કમબખ્ત' શબ્દે પાડેલી અસર, વિક્ટોરિયા રાણીના બાવલા પર વર્ષો પૂર્વે કોઇએ લગાવેલ અસાધ્ય કાળા લેપ જેવી જ, ઘૂઘા ગોરના વદન પર રહી ગઇ.
સોગંદ પર કહું છું - હું બૅરિસ્ટર છું એટલે સોગંદનામાનો સંસ્કાર ઊંડો પડી ગયો છે - કે ઘૂઘા ગોરને જોઇને મને હર્ષ થયો. કોઇક બીજાને ઘેર કાળ જેવા થઇ પડનાર એ ગોરનું મારે ઘેર આગમન મને ગમતું. બીજે ઘેરે એ લેવા જતાઃ મારે ત્યાં એ આપવા આવતા. એ આપી જતા - અનુભવોનો ખજાનો.
"કેમ, ઘૂઘા ગોર ! કહોઃ આટલે ઝાઝે દિવસે કાં ડોકાયા ?"
"આ લગનવાળો ફાટી નીકળ્યો છે ના, ભાઇ !" ઘૂઘા ગોરે કોઇ
