આ પાનું પ્રમાણિત થઈ ગયું છે.
૬૨
મોત્સાર્ટ અને બીથોવન
- પોલીસ : શ્રીમાન કવિ ! શું આપ નથી જાણતા કે સમ્રાટે ઑપેરા અને નાટકોમાં બૅલે ઉમેરવા પર મનાઈ ફરમાવી છે ?
- હું : જી, ના સાહેબ.
- પોલીસ : સારું, શ્રીમાન કવિ. તો હવે હું તમને એ મનાઈ ફરમાવું છું.
- હું : જી, હા સાહેબ.
- પોલીસ : અને સાંભળો ! તમારે એમાંથી બૅલે દૂર કરવો પડશે. આ હુકમ છે, શ્રીમાન કવિ !
- (આ ‘શ્રીમાન કવિ’ શબ્દનું એણે એવું તો ભારપૂર્વક પુનરાવર્તન કર્યું કે એ ‘શ્રીમાન ગધેડો’ કહેવા માંગતો હોય એવું મને જણાયું. તે છતાં, મારા સંબોધન ‘જી સાહેબ’માંથી તો નમ્રતાનો જ રણકો સંભળાતો હતો.)
- હું : બૅલે દૂર કરવો શક્ય નથી સાહેબ.
- પોલીસ : સંવાદોનો લિબ્રેતો તમારી પાસે અત્યારે છે ?
- હું : જી, હા સાહેબ.
- પોલીસ : આપો.
- (મેં ધરેલી મૅન્યુસ્ક્રિપ્ટ એણે ઊથલાવી.)
- પોલીસ : આમાં બૅલેનો સીન ક્યાં છે ?
- હું : (મેં બે પાનાં આંગળી ચીંધીને બતાવ્યાં.) આ રહ્યો.
- પોલીસ : અમે એના આ હાલ કરીએ છીએ.
- (આટલું બોલી રહેતા પહેલાં જ પોલીસે લિબ્રેતોમાંથી મેં બતાવેલાં બે પાનાં ફાડીને શાંતિપૂર્વક ફાયરપ્લેસના અગ્નિમાં હોમ્યાં અને બાકીનાં બધાં પાનાં મને પાછાં આપ્યાં.)
- પોલીસ : સમજ્યા, શ્રીમાન કવિ ! હું કંઈ પણ કરી શકું છું. હવે જાઓ, નીકળો અહીંથી !