ઈસવર ધોવે ધોતિયાં
પારવતી પાણીડાં જાય.
એ બીજું;—
એક ઊંચો તે વરનો જોજો રે દાદા !
ઊંચો તે નત્ય નેવાં ભાંગશે.
એ પુત્રીહૃદયના આગળા ઉઘડાવતું ગીત –
કુંવારી ચડી રે કમાડ
સુંદર વરને નિરખવા રે
એ સ્વયંવર ગીત :
કાળી શી કોયલ શબદે સોયામણી
આવે રે કોયલ આપણા દેશમાં
એ લગ્નજીવનના સાફલ્યનું શેષ મંગલ—
તેમ તેમ જીવન-ચૂંદડીનાં ગલકૂલ વણાટમાં ઊપડતાં આવ્યાં. ‘ચૂંદડી’ નામના લગ્નગીત-સંગ્રહો પ્રજાને આપ્યા એ તો ઠીક, પણ એ ગીતોની સંજીવનીએ આ બળતા વેરાન વચ્ચે આતમ-ભૂમિને રસવાનું જે ચિરકાલીન કામ બજાવ્યે રાખ્યું છે તેની વાત કરવા બેસતાં વાચા વિરમી જાય છે. કેટલીક વસ્તુઓ તો મૂંગાં મૂગાં જ માણવા જેવી છે, ને પછી તો ‘ચુંદડી’ની રંગઝાલકો ક્યાંક્યાંથી ઊડી તે યાદ કરું છું. એક અજાણ્યાં બહેને છેક બ્રહ્મદેશ–આક્યાબથી એક ગીત સંગ્રહમાં નહોતું તે કાગળમાં મોકલ્યું—
ગોરાં... વહુ તે ...ભાઇને વીનવે,
તારા ગામની સીમડી દેખાડ રાયજાદા રે
લાલ છેડો લટકાં રે.
તમે આઘેરાં ઓઢો ગોરી ઓઢણાં,
મારા છોગલાને છાંયે ચાલી આવ મારી ગોરી રે
લાલ છેડો લટકાં કરે.
