બ્રહ્મબ્રહ્માંડ આ તો ગ્રહ તાતનું છે,
આધાર સહુને સહુનો રહ્યો જ્યાં.
કલાપી
કુસુમ તથા મદનલાલ બંને સનાતનની રાહ જોતાં દીવાનખાનામાં આમતેમ ફરવા લાગ્યાં. કુસુમને વહાલ કરવાની, તેની સાથે વાતો કરવાની મદનલાલને અત્યારે સારી ફુરસદ મળી. પણ તેથી કુસુમનું મન માન્યું નહિ. સામાન્ય રીતે બને છે તેમ એ બંને પતિપત્ની એકબીજાથી દૂર વહ્યે જતાં હતાં. કુસુમ એવા પ્રકારની પત્ની હતી કે જે ચોવીસે કલાક પતિને કબજામાં રાખવા ઇચ્છતી હતી, મદનલાલને પત્ની એ નવાઈની ચીજ નહોતી. વળી અનેક અનુભવોમાંથી પસાર થયેલા પતિને અનેક કામ હોવાથી પત્નીની આજુબાજુએ ભમ્યા કરવાની અનુકૂળતા તેમ જ ઈચ્છા પણ નહોતી. મદનલાલની વાતો કુસુમને અત્યારે ગમી નહિ. તેમની ગમ્મતમાં કુસુમને વિચિત્રતા લાગી. સનાતનની અને મદનલાલની સરખામણીમાં ઊતરી પડેલી કુસુમ મદનલાલની સર્વથા ખામીઓ જ જોયા કરતી.
મોટર પાછી આવી; સનાતન નીચે ઊતર્યો ને બંગલામાં આવ્યો.
સનાતનને જોતાં કુસુમના હૃદયમાં અકથ્ય ભાવો તરી આવ્યા. સનાતને બંને પતિપત્નીને નમસ્કાર કર્યા.
'આવો માસ્તર ! બેસો.' શેઠે મોટાઈભર્યો વિવેક દર્શાવ્યો. કુસુમને માસ્તર શબ્દ પસંદ પડ્યો નહિ. પરંતુ એણે માસ્તર અને શેઠ એ બે શબ્દો વચ્ચે સરખામણી કરી તેમાં એને શેઠ કહેવાવા કરતાં માસ્તર કહેવરાવવું વધારે સારું લાગ્યું.
સનાતને ખુરશી લીધી.
'હું તમારા કામથી ઘણો ખુશી થયો છું.' શેઠ બોલ્યા.
'મારું કામ કેવું છે એ તો કુસુમબહેન જાણે. આપ સહુને ગમે એટલે
