સંધ્યાના આભ કેરે કાંઠડે ઉઘાડી મિટ
આશાની એક અલબેલડે ઉઘાડી મિટ.
નાનાલાલ
પરંતુ કુસુમના હાસ્યનો પ્રતિધ્વનિ મોટરના ભૂંગળામાં ઢંકાઈ ગયો.અવાજે એકાંતને ઓસારી દીધું. બંને સહજ ચમક્યાં. ભૂંગળું મદનલાલની મોટરનું હતું. મદનલાલનો શૉફર કપડાં લઈ નીચે ઊતર્યો. કુસુમ અને સનાતન બંનેએ પરસ્પરના સામું જોયું. બંનેનાં મુખ ઊતરી ગયાં. બંને પાણીમાંથી બહાર આવ્યાં. જાહેરસ્નાનની હિંદુ સમાજમાં બંધી નથી, પરંતુ પરપુરુષની સાથે એકાન્તસ્તાનની મનાઈ તો છે જ. મનાઈ નહિ તો તેવા સ્નાન માટે આદર તો નથી જ.
સદ્ભાગ્યે મદનલાલ મોટરમાં નહોતા. તોય એક પ્રકારનું ઓશિયાળાપણું બંનેમાં આવી ગયું.
કપડાં બદલી રહેલા સનાતનના હાથમાં શૉફરે ચિઠ્ઠી મૂકી. કુસુમને ભય લાગ્યો. સનાતનને રજા આપી હશે કે શું ? મદનલાલે જાણીને જ પોતાની મોટરમાં કપડાં મોકલ્યાં હશે ? સનાતન સાથે કુસુમ એકલી સમુદ્રસ્નાન માટે જાય એ મદનલાલને ન જ ગમે એટલું સમજવાની શક્તિ કુસુમમાં હતી. તેણે પૂછ્યું :
'શું લખ્યું છે?'
'મને અત્યારે જ ઘેર બોલાવે છે.' સનાતને કહ્યું.
'કોણ ?'
'શેઠસાહેબ.'
કુસુમ કાંઈ બોલી નહિ. સનાતન વિચારમાં પડ્યો. કુસુમે મદનલાલને ન જોયા એટલે તેનું ઓસરેલું આત્મબળ પાછું ઊભરાયું.
'શું કારણ હશે?' સનાતને અડધું પોતાની જાતને અને અડધું કુસુમને પૂછ્યું.
'જે હશે તે. ચાલો મારી સાથે પાછા.' કહી કુસુમ મોટરમાં બેઠી, અને
