'જા, જા મગદૂર છે મારા ઉપર કોઈ હાથ કરે !' વ્યોમેશચંદ્રે કહ્યું.
જન્મભરની જમીનદારીએ તેમનામાં એક જાતની નિર્ભયતા અને અભિમાન વિકસાવ્યાં હતાં.
વ્યોમેશચંદ્રના કથનના જવાબમાં એક જબરજસ્ત ફટકો તેમના ઉપર પડ્યો. તેઓ જમીન ઉપર પડી ગયા. પોતાની મહત્તાનો વિચાર માનવીને બહાદુર અને ઝનૂની બનાવી શકે છે. વ્યોમેશચંદ્ર ઊભા થઈ ટોળામાં ઘૂસી ગયા, અને તેમનાથી બને એવી રીતે પ્રહાર કરવા અને ઝીલવા લાગ્યા. વ્યોમેશચંદ્રને સાચવવા મથતા બંને વરતણિયાઓએ સામનો કરી ભારે બુમરાણ મચાવ્યું. ફરતા બબ્બે ગાઉ દૂરના માણસો સાંભળે એવી બૂમો પાડી તેમણે અંગ ઉપર - અગર ડાંગ ઉપર ફટકા ઝીલ્યા છતાં વ્યોમેશચંદ્ર અને વરતણિયા ત્રણે ખૂબ ઘવાયા.
બૂમો અને ધાંધળ સાંભળી ગામ અને ખેતરમાં સૂતેલા ખેડૂતો જાગ્રત થઈ ગયા, અને હાથમાં બળતા કાકડા કે ફાનસો લેઈ આવતા દૂરથી દેખાયા. દીવાનો પ્રકાશ જઈ ટોળીવાળા હરામખોરો નાસી જવા લાગ્યા.
વ્યોમેશચંદ્રે નાસતી ટોળીમાંથી એક બોલ સાંભળ્યો :
‘અમને જમીન ન આપી તો હવે જોઈએ તમે કેવી વાપરો છો !'
વ્યોમેશચંદ્રને ખાતરી થઈ કે આ બધું તોફાન કાઢી મૂકેલા ખેડૂતોનું છે. લોકો આવી પહોંચતાં તેમણે વ્યોમેશચંદ્રને ઓળખ્યા. લોકો દિલગીર થયા. કેટલાક આજુબાજુ હરામખોરોને પકડવા દોડ્યા. અને કેટલાક ગામમાંથી ગાડું-ગોદડાં લઈ આવ્યા.
વ્યોમેશચંદ્રે ઘેર જવાની ઇચ્છા દર્શાવી. ટોળાબંધ માણસો સાથે ગાડામાં ઘવાયેલા વ્યોમેશચંદ્ર ઘેર આવ્યા તે વખતે મધરાત વીતી ગઈ હતી. ડૉક્ટરે આવી સારવાર કરી. મંજરીને બધી સૂચનાઓ આપી. મંજરી વ્યોમેશચંદ્રની પાસે બેઠી અને તેમને ઊંઘ આવી ગઈ.
વ્યોમેશચંદ્રને નિદ્રા આવેલી જોતાં મંજરીએ ઓરડામાં નજર ફેરવી. સનાતન ત્યાં ન હતો. છોકરાં સૂઈ ગયાં હતાં. ચકોર લક્ષ્મી પાસે જ હતી. તેણે કહ્યું :
‘મહેમાન સૂઈ ગયા છે.'
'બહુ સારું.' કહી મંજરી છણકાઈ, અને પલંગ ઉપરથી ઊઠી. તેના ખસતા બરોબર વ્યોમેશચંદ્ર જાગી ઊઠ્યા. તેમણે દયામણે અવાજે કહ્યું :
'મંજરી.'
મંજરી પાછી વળી અને પલંગ ઉપર બેઠી.
