"પણ, બાપુ, તમે એને શી રીતે ઓળખશો ?”
“તારા થેપાડાનું ચોળિયું છે એનું રાતું લૂગડું ફાડી, તારા વરને જમણે ખભે થીગડું મારજે. એ એંધાણી ભાળીને મારો કોઈ અસવાર આંગળીયે નહિ અડકાડે. જા દીકરી, પણ ઊભી રહે, સાણંદના કાંઈ વાવડ છે, બાઈ?”
“બાપુ, તમને તો ખબર હશે. મેળાજી બાપુ. . .”
“શું?”
“મેળાજી બાપુનું માથું વાઢીને ઈડરથી દરબાર ઉપાડી આવ્યા. . .”
“હેં !”
સંઘજીનો સાદ ફાટી ગયો. ભ્રૂકુટિ ચડી ગઈ. જાણે ચમક્યો હોય, કોઈ પ્રેત વળગ્યું હોય, તેમ ઘોડે ચડીને ભાગ્યો.
કણબણે હાકલ કર્યાઃ “એ બાપુ, ઊભા રો – ઊભા રો; પૂરી વાત સાંભળતા જાઓ !”
પણ બાપુએ તો અર્ધું જ વેણ સાંભળ્યું. પાછું વાળીને ન જોયું. ઘોડો ગયો જંગલને ગજાવતો.
સૂતેલો પુરુષ બબડે છે: ‘મેળા, ભાઈ, મેળા, હાલ્ય સાણંદ ગાદીએ બેસારું.’
“અરે ! અરે ! ઠાકોર ! ઊંઘો. નિરાંતે ઊંઘો.” પડખામાં જાગતી રજપૂતાણી પતિને ગોદમાં લઈને હિંમત આપે છે.
‘મેળાનું માથું ! આ હા હા હા! એનો ચોટલો કેવો સુંવાળો રેશમ જેવો ! ઓય ! આ માથું કોણે વાઢ્યું? મેં ! મેં ! મેં ! મેં ! ’
રજપૂત ઝબકી ઝબકીને અંતરીક્ષમાં જુએ છે. રજપૂતાણી હેબત ખાઈને જોઈ રહે છે. બોલે છે : “ધિક્કાર છે. ઠાકોર!”
"રાણીજી!” રાણીના ખોળામાં માથું રાખીને ભરથાર
