|
ખડકીના ઠેલ : બારસાખની અંદરના ભાગે બારણું ટેકવવાનું લાકડું
ખડાં છોગાં : મોટાં, ઊભાં છોગાં
ખપેડા : દેશી ઘરના છાપરામાં નળિયા નીચે વળીઓ ઉપર વાંસની ચીપોને સીંદરીથી બાંધી નળિયાં રહી શકે તેવો માળખો તૈયાર થાય તે
ખમૈયા: ક્ષમા
ખરચીઃ પૈસો
ખવીસઃ ભૂતપ્રેત
ખળાવા (જમીન) : પંદરેક ફૂટ ત્રિજ્યાની જમીન (જેના પર ખળું થઈ શકે)
ખળું: સીમમાં પાકેલાં ડૂડાં લણીને ગામને પાદર લાવી ગાર લીંપી તેમાં ઢગલો કરી, તે પછી બળદનું હાલરું કરી ડૂંડાંમાંથી દાણા છૂટા પાડવાની જગ્યા
ખળું થઈ જવું : ઢગલો થઈ જવો.
ખળેળવું: મૂત્ર કરવું
ખંડાવું : ખંડિત થવું
ખંપાળી: ખેડૂતોનું લાકડાનું દાંતાવાળું પાવડાના આકારનું ઓજાર
ખાજલી, લેરિયું અને સાંકળી ભાત : ગોળગોળ જલેબીના ગૂંચળા જેવી ભાત, દરિયાનાં મોજાં જેવી તરંગિત લીટીની ભાત, સાંકળ જેવી ભાત (રોટલા ઘડનારના હાથનાં ઘરેણાથી રોટલામાં પડતી ભાત)
ખાડું: ભેંસોનું ટોળું
ખાબકવું : ઝંપલાવવું
ખાલ : ચામડી
ખાસદાર : ઘોડાનો રખેવાળ
ખાંપણઃ કફન
ખુટામણ: વિશ્વાસઘાત
|
|
|
ખૂટલ : વિશ્વાસઘાતી
ખૂંટ: જમીનની સીમા દર્શાવતું નિશાન
ખૂંદણઃ (ઘોડાં) પગ પછાડે તે
ખેપટ : ધૂળ
ખોઈ : પછેડીના છેડા સામસામે બાંધી બનાવેલી ઝોળી
ખોખરધજ : ઘરડું, જબ્બર શરીરવાળો પુરુષ (‘કુક્કુટધ્વજ’ પરથી ખોખડધજ)
ખોટીલાં (ઘોડાં) : ખામીવાળાં(આંખ નીચે, દાઢી ઉપર, હૃદય ઉપર, ડોકના મૂળમાં, કાન પાસે, ઢીંચણ ઉપર, જમણે પગે વગેરે સ્થાને ભમરી હોય એ ઘોડાં ખોટીલાં ગણાય)
ખોભળ : કુંડલી, ભૂંગળી
ખોભળા : વઢિયારા બળદનાં શીંગડાંને પહેરાવવાનો ભરત ભરેલો શણગાર
ખોળાધરી : બાંયધરી, જામીન
ખોળો ભરવો : સ્ત્રીનું સીમંત ઊજવવું
ગજાદારઃ ઊંચા કદનો
ગજાસંપત : યથાશક્તિ
ગડેડવું : ગર્જના કરવી.
ગઢવો : ચારણ (અસલ ચારણને ગઢની ચાવીઓ સોંપાતી તે પરથી)
ગણ : ગુણ, ઉપકાર
ગદરવું : ગુજારો કરવો
ગબારો : આકાશ સુધી ઉછાળો
ગભરુડાં : ગરીબડાં
ગભૂરડા : નાના નિર્દોષ બાળકો
ગરજાં : ગીધ
ગલઢેરો: કાઠી દરબાર
ગલઢો : ઘરડો
ગસત : ગિસ્ત, ફોજ
ગહેકાટ : ટૌકાર
|
|
