પૃષ્ઠ:Rasdhar 3 C.pdf/૭૯

વિકિસ્રોતમાંથી
આ પાનું પ્રમાણિત થઈ ગયું છે.
૨૩૯

સોરઠી ભાષાનો કોશ

પાંસળ : પાસે
પીઆાલા (જેવી તલવાર) :
પ્રિયાલ (વીજળી) જેવી
ચમકતી અને ગતિમાં ત્વરિત
ફરતી તલવાર
પીંગલે : ઘોડિયે
પીંછી : (તલવારની) અણી,
પૂંછડાનો ભાગ
પુલકાવળ : રોમાંચ
પૂછ્યાનું ઠેકાણું : સલાહ લેવા
લાયક
પેટ : સંતાન
પેટ પીડ : પેટનો દુ:ખાવો
પેટ સારુ : આજીવિકા માટે
પેડાં : દહીં જમાવવાનાં માટીનાં
દોણાં
પેનીઢક : પગની પાની સુધી
ઢળકતો (પહેરવેશ)
પેપડી : પીપરના ઝાડનાં કૂણાં
ફળી
પો ફાટવાનો સમય : સૂર્યોદય
પહેલાંના સમય
પોગવું : પહોંચવું
પોટલીએ : કુદરતી હાજતે
પોડાં : પડ
પોતિયું : નાહવા માટેનું ધોળું
ઝીણું પનિયું, ધોતિયું
પોથી : એ નામની વનસ્પતિ જેનાં
બિયાંમાંથી દાંત રંગાય છે.

પોથીના લાલ રંગમાં રંગેલા દાંત :
લાલ મજીઠના – પોથીના
ગોળ રૂપિયા જેવડાં
પતીકાં આવે છે, તેનાથી
સ્ત્રીઓ દાંત રંગે છે, (રાત્રે
મોંમાં આંબલિયા વિનાની
આંબલી ઠાંસોઠાંસ ભરીને
ઓટલા પર બેસીને સ્ત્રીઓ
મોંમાંથી લાળ વહેતી મૂકે;
સવારે આંબલી કાઢી નાખે
ત્યારે દાંત અંબાઈને ખાટા
થઈ ગયા હોય, તેના પર
પોથીનાં પતીકાં મૂકી, મોઢું
બીડીને સ્ત્રી સૂઈ જાય, સાંજે
ઊઠે ત્યારે ખાટા દાંત પર
મજીઠનો લાલચોળ રંગ બેસી
ગયો હોય.)
પોરસ : ઉત્સાહ
પોરસ : હોંશ, ગર્વભર્યો આનંદ
પોરસીલો : ઉદાર
પોરો : વિસામો
પ્રજરાણ : ત્રણે પરજ (શાખા)ના
કાઠીનો શિરોમણિ
પ્રલેકાર : પ્રલય, જળબંબાકાર
પ્રાગડના દોરા : પ્રભાતનાં કિરણ
પ્રાગડ વાસી : પ્રભાત થયું
ફટકો : ધાસ્તી
ફટાયો : નાનો કુંવર (રાજાને
બે કુંવર હોય તેમાં મોટો