મેઘ—સેના
[આ વર્ષાઋતુનું યશ—ગીત પણ ઉપર કહ્યા તે ગીગા બારોટે રચ્યું છે. છપ્પનના દુષ્કાળ પછી જે સારું ચોમાસું વરસ્યું, તે સમય પર કરેલ છે, અંતિમ હેતુ તો પોતાને એ દુષ્કાળ પાર ઉતરાવનાર કોઈ પીઠા ખુમાણ નામના કાઠી જમીનદારની પ્રસંશા કરવાનો છે. પરંતુ આપણે સુભાગ્યે કવિએ ઋતુવર્ણનની અંદર ક્યાંયે પોતાના દાતાનાં ગુણગાન ન આવવા દેતાં ફક્ત એટલી ત્રણ ટૂંકો એ તારીફ માટે અલાયદી રાખી છે. પરિણામે રસાસ્વાદ અખંડ રહે છે, તારીફની ત્રણમાંથી એક જ ટૂક અત્રે આપી છે.]
[ગીત-સપાખરું]
મળ્યાં વાદળાં ઘધુંબી કાળાં મેઘવાળાં ધરા માથે
ચોમાસારા સજ્યા ગર્યે સઘણ સામાઢ;
વરા ફેરી ધરા સરે ચડી ફોજ ઇંદ્ર વાળી,
ગાઢા મેઘ ગાજા, ત્રુટા છપનારા ગાઢ. ૧
૧. કાળાં મેઘનાં વાદળાં ધરતી પર મળ્યાં. ગીરના જંગલે ચોમાસાના ઉત્સવ-શણગાર સજ્યા. ઇંદ્રની સેના ધરા પર ચડી. ગાઢો મેઘ ગાજ્યો કે તુરત છપનિયા કાળના ગાઢ વછૂટી ગયા.
