“પણ જુવો આ આપણાં માથાંને સ્થાને છાયાઓમાં તો પલંગ જેવડાં માથાં થઈ ગયાં !”
“ઈશ્વરની માયા એવી જ છે ! આ જુઓ ! ”
“હવે તો માથાં વગરનાં ધડ ચાલે છે !”†[૧]
મણિરાજ તે જોઈ રહ્યો અને અટક્યો.
“રાણી ! સ્વપ્નની માયા એવી જ છે !” મણિરાજ પોતાના સ્વપ્નને ઉદ્દેશી બોલ્યો.
“મહારાજ, સંસાર પણ એવો જ છે.” મણિરાજનો શોક ઉતરી તેનું મન અન્યત્ર ખેંચવા ઈચ્છનારી, પણ તેને આવેલું સ્વપ્ન ન જાણનારી, રાણી બોલી.
મણિરાજ - “ન્હાનો સરખો વિચાર સ્વપ્નમાં મ્હોટો થઈ જાય છે તેમાં ઢંગ પણ નહી ને ધડો પણ નહી !"
કમળા – “ખોટી ખોટી વાતો સંસારમાં પણ સાચી લાગે છે.”
મણિરાજ - “આ એક જેવી અનેક છાયાઓ સ્વપ્નમાં ભમે છે.”
કમળા – “કરોળીયાની જાળ જેવી સંસારની રચના થઈ જાય છે.”
મણિરાજ – “ભમરીઓના મધપુડા જેવું સ્વપ્ન બંધાય છે અને જાગીએ ત્યાં ભમરીઓ અને મધ ઉભય અદૃશ્ય થાય છે, અને થોડા ઘણાક સ્મરણનું ખોખું લટકેલું ર્હે છે.”
- ↑ † * * * * His slanting ray
Slides ineffectual down the snowy vale,
And * * from every herb and every spiry blade
Stretches a length of shadow over the field.
Mine spindling longitude immense,* * *
Provokes me to a smile. With eye askance
I view the muscular proportion'd limb
Transformed to a lean shank. The shapeless pair
As they designed to mock me at my side,
Take step for step; and, as I hear approach
The cottage, walk along the plaster'd wall,
Preposterous sight ! the legs without the man.
---Cowper's 'Winter Morning Walk.'