- “Come, dear Emilia, and enjoy
- “Reflection's favourite hour.
“પણ આવું તે સુખભરેલાં ચાંદરણામાં સુઝે, દુ:ખની અંધારી રાત્રે તો માણસની બુદ્ધિ બ્હેર મારી જાય છે – તે – મ્હેં દીઠું છે.”
ચંદ્ર૦ – “ક્યાં ?”
કુ૦ - “ચાલો ને. હું નહી કહું, ડાહ્યાં ડાહ્યાં માણસો દુઃખમાં કેવાં થાય છે તે તાજું જ જોયું છે.”
ગુણસુંદરી હસી: ”મ્હારું નામ દેવા જતી હતી, ખરું ?"
કુસુમ હસી: “લ્યો ત્યારે એ જ.”
સુંદરગૌરી: “લે, દુઃખમાં શું સારું સુઝે તે હું કહું – સુખે સાંભરે સોની ને દુઃખે સાંભરે રામ.”
કુ૦ – “હં ! કાકી ભણ્યાં તો નથી. પણ અનુભવી છો તે સમજો છો. ત્યારે શું મેનારાણીને ત્યાં શંકરનાં પદ આજ ગવાય છે તે સુખમાં નહી ગવાતાં હોય ? ”
ગુણ૦- “ ના."
કુસુમ – “ત્યારે તારાઓ તે ઈશ્વરના ઉંચા વિચાર – તે આવી રાત્રિમાં સુઝે."
ચંદ્ર૦ – “અને તારાઓ દેખાય છે ન્હાના – પણ છે મ્હોટા.”
કુસુમ૦ - “એ પણ ખરું; પણ અંધકારના પેટમાં ઝાડ અને પર્વત મુકયાં તે શું ?”
ગુણ૦ - “તે દિવસે ત્હારા પિતાએ ટેનીસનની કવિતા વાંચી હતી તેમાં શોક શું ક્હે છે તે વર્ણવેલું સાંભરે છે?”
કુસુમ –“ હા. શોક ક્હે છે –
- “The stars,” she whispers, “ blindly run,
- “A web is wov'n across the sky !
- “From out waste places comes a cry,
- “And murmurs from the dying sun.”
“પણ સરસ્વતીચંદ્ર તો રાત્રિના સ્વરને સત્ય ગણે છે અને ટેનીસને તો તેને અસત્ય ગણ્યો છે તે ?”
ચંદ્ર૦- “તે કડીયો બોલો જોઈએ."
કુસુમ૦ -
- "Come, Sorrow, Cruel fellowship,
- “Priestess in the vaults of Death !