સામેના બાંકડા પર એનાં અસીલો બેઠાં હતાં. એક હતો અઢાર વરસનો જુવાન, જેના કોણી સુધી લબડી રહેલ હાથ પર પાટાપિંડીઓ હતી. કારખાનામાં કપાયેલ એ હાથ બદલ નુકસાનીનો દાવો અદાલતમાં ચલાવવાનો છે. હજારીલાલ એના વકીલ છે. સામે કારખાનાવાળા તરફથી હરિવલ્લભ દેસાઈસાહેબ ઊભા રહેવાના છે.
બીજી હતી એક ત્રણ નાનાં બચ્ચાંવાળી ઓરત. એના ધણીને દોરીને એ આવી છે. રેલવેના સાહેબે દારૂના નશામાં એને મારી મારી એની એક આંખ ફોડી નાખી છે.
એવાં એવાં અસીલો બેઠાં છે. નાની મેડી આયડોફૉર્મથી બહેકી ઊઠી છે. જખમી અસીલો ઊંહકાર કરે છે. ઓરતો ને બચ્ચાં રડે છે. એ સહુની વચ્ચે હજારીલાલ ચંદા શાંતચિત્તે બેઠો બેઠો મુકદ્દમા સારુ તૈયારી કરી રહેલ છે.
“હજારીલાલ !” લંગડાએ કહ્યું, “આ જુવાનને મદદ કરવા જેવું છે.”
“હું હમણાં જ આ કામ પૂરું કરી લઉં, હો કે ભાઈ !” એવો પ્રત્યુત્તર આપી, બાળકોને શિરે હાથ ફેરવી, હાસ્યભરી રજા દઈ, પછી પોતે શામળ તરફ ફર્યો : “બોલો.”
“શામળભાઈ,” લંગડાએ કહ્યું : “પૂરો ભરોસો રાખીને આખી વાત કરી નાખજો, હો ?”
વાત સાંભળતા ગયા તેમ તેમ આ જુવાન વકીલની આંખો વિસ્મય, કૌતુક અને આનંદના રંગો ફરકાવતી ચમકી ઊઠી. વાતને અંતે એણે ખુરશી પર ખડા થઈ જઈને કહ્યું : “ભાઈ શામળજી ! શાબાશ ! તમે આખી ઇમારતની ઈંટરૂપ બનશો.”
“ત્યારે શું તમે મારી પડખે ઊભા રહેશો ?”
“ઊભો રહીશ – અરે, રૌરવ નરકમાં સુધ્ધાં સાથે જ રહીશ.”
પેનસિલ લઈને એ ટેબલ પર ટકોરા દેવા લાગ્યા, બોલ્યા કે, “હું અમારી આંહીંની શાખાની સભા બોલાવું છું. એ લોકોએ તમારો પ્રશ્ન
