"ક્યાં છે બાઈ? બતાવ."
"હું નથી જાણતો."
"દ્યો એને ડામ."
વરવાને શરીરે જામગરીઓ ચાંપી ચાંપી ડામ દીધા. વેદના ન શહેવાણી ત્યારે વરવો માન્યો: "આ પટારામાં છે."
પટારામાંથી બાઇને ઉઠાવી. પ્રભાતે એનું અધમૂવું ખોળીયું પાછું આવ્યું. ઓખામંડળની ધરતી પર નિસાસા વરસાવતી આહિરાણીએ શ્વાસ બંધ કર્યા.
બુઢ્ઢો આહિર વરવો જાણે આભને પૂછતો હતો કે, "ક્યાં જાઉં?"
"ઢાંકને ડુંગરે, જલદી પોગ, સાહેબોનું જૂથ છે." ધીરે અવાજે એટલું બોલીને એક વટેમાર્ગુ ચાલ્યો ગયો.
મૂઠીઓ વાળીને વરવાએ હડી દીધી. શ્વાસેભર્યો, અંધારાભરી આંખે ઢાંક પહોંચ્યો. ગોરાઓની બંદૂકો ડુંગરાની અંદર દીપડાના શિકાર ખેલે છે. કાઠીઆવાડ એજન્સીના અંગ્રેજ અમલદારો, જેની જુવાની, જળભરપૂર સાયર જેવી છલકી રહી છે, તેના પગોમાં આહિરે માથું મેલી ધ્રૂશકે ધ્રૂશકે રોવા માંડ્યું. પોતાને માથે ગુજરેલા અકેકારની કથની કહી. જુવાન્ ગોરાનું લોહી તપી ગયું.પૂછ્યું,
"ક્યાં છે બદમાશો?"
"બુટાવદરના કોઠામાં."
અંગ્રેજોએ ઘોડાં પલાણ્યાં. ઇ.સ. ૧૯૬૭ના ડીસેમ્બર મહિનાની ૨૯મી તારીખ છે. ગોરાઓનો પાક દિવસ છે. લૂંટારાઓને ઠાર કરી મોટાં ઇનામો મેળવવાના કોડ ઉછળે છે. આજનું ટાણું કેદિ' આવશે? આવો સોંઘો સુજશ ફરી નહિ જડે.
કાલી પલટણના મેજર એચ.ડી. રેન્ડોલ
આસીસ્ટંટ પોલીટીકલ એજન્ટ કેપ્ટન હેબર્ટ
આસીસ્ટંટ પોલીટીકલ એજન્ટ લાટુશ
આસીસ્ટંટ પોલીટીકલ એજન્ટહેન્ડરસન
કેપ્ટન હેરીસન
જમાદાર અલવી
જામનગર સીબંધીના જમાદાર નથુ આલા
જામનગર સીબંધીના રાજા બહાદુર જાલમસિંહ
