પૃષ્ઠ:Thag.pdf/૨૨૦

વિકિસ્રોતમાંથી
આ પાનું પ્રમાણિત થઈ ગયું છે.
૨૧૨ : ઠગ
 

કરતાં વધારે સારો પ્રકાશ પાડી શકે. કર્નલ સ્લિમાન પોતે જ કહે છે કે :

“India is a strane land; and live in it as long as we may, and mix with its people as much as we please, we shall to the last be constantly liable to stumble upon new moral phenomena to excite our special wonder.'

ઠગ લોકોને દાબી દેનાર કર્નલ સ્લિમાન જાતે જ ‘ઠગી સ્લિમાન’ તરીકે ઓળખાતો થઈ ગયો. ઠગ સંસ્થાની ઝીણવટભરી વિગતો મેળવનાર, ઠગ લોકોના જીવનમાં ભળી જનાર, અને તેમ કરી તેમના માનસને સમજવાનો પ્રામાણિક પ્રયત્ન કરનાર, અને ઠગ વિષે પ્રમાણ તરીકે મનાતો પુરુષ આવો ઉલ્લેખ કરે એથી સ્પષ્ટ જ થાય છે કે ઠગ લોકોની સંસ્થાને પૂરી રીતે સમજવા માટે ગુપ્ત સંસ્થાઓ અને ખાસ કરીને હિંદની ધાર્મિક-આધાર્મિક સંસ્થાઓનો ઊંડો અને સહાનુભૂતિભર્યો અભ્યાસ જરૂરનો છે.

વર્ષમાં ત્રણ-ચાર માસ અગર જ્યારે બિરાદરીની આજ્ઞા થાય ત્યારે ઠગનું કરપીણ કાર્ય કરતા મનુષ્યનું ખાનગી જીવન - અગર સામાજિક જીવન કેવું હતું એનો વિચાર કરીએ ત્યારે આ સંસ્થા માત્ર ગુનેગારોની જ હતી એમ માનતા પહેલાં અટકી જવું પડે છે. એ સંબંધમાં એક અંગ્રેજ અભ્યાસી અને કર્નલ સ્લિમાનના પૌત્રની હકીકત આપણે સાંભળીએ. એ કહે છે કે :

“The most astounding fact about the Thug is that, as a general rule, he was a good citizen and model husband, devoted to his family, and scrupulously strainght when out on his expedition, presenting a complexity of character utterly baffling to a student of psychology.'
‘ઠગ વિષે એક મહા આશ્ચર્યકારક ઘટના એ છે કે સામાન્યતઃ ઠગ જ્યારે પોતાના ઠગકાર્યમાં ન રોકાયો હોય ત્યારે તે એક સારો નાગરિક, આદર્શ પતિ, કુટુંબનો વહાલસોયો પાલક અને બહુ જ સાચો સજ્જન હોય છે. આ ચરિત્ર્યગૂંચવણ માનસશાસ્ત્રના અભ્યાસીને બહુ જ મૂંઝવે એમ છે.'

એ જ લેખક બીજે સ્થળે ઠગ લોકોને નીચે પ્રમાણે ઓળખાવે છે :