________________
વનસ્પતિશાસ્ત્ર. બ્લ્યુમેનને તથા તેની જાતના સર્વ પદાને અબ્ઝમેનેડ કહે છે. એને પ્રેાટીન કામ્પીંગ્સ પણ કહેછે. એ પદાર્થે આ પ્રમાણે:1. અબ્યુમેન, ૨, શ્રીન, ૩. કેસીન, ૪. લેગ્યુમેન, એમાં આકિસજન, ડૈટ્રોજન, નેટ્રોજન, કાર્બન, અને વખતે ગંધક તથા ફાસ્ટ્સ, હોયછે. આ તવેામાં કાર્બન અને નટ્રાજનનું પ્રમાણ અનુક્રમે. ૪:૧ હોયછે. આ અન્ઝ્યુમેન પદાર્થમાંથી ઝાડમાં રાળ, સાકરને ભાગ, તેલ, મી, રંગના પદાર્થ, યાદિ ઉત્પન્ન થાયછે. વનસ્પતિની પુત્તરપત્તિએ એ પ્રકારે થાયછે. ૧. ખીજથી, ૨. કલમથી, અથવા બટાટાપર આંખા હાય છે તેવા અંકુરથી. પ્રજાળ ૧ હું. वनस्पति- इंद्रिय वर्णन. - પાછળ પ્રસ્તાવિક પ્રકરણમાં આપણે કહી ગયા કે વ્રત- સ્પતિ–ઈંદ્રિય વર્ણનના બે મેટા ભેદ છે.—૧. વનસ્પતિ- આકારવિચારી અને ર, વનસ્પતિની સૂક્ષ્મ રચના. એમાંના વનસ્પતિ આકાર વિચારનું સારાસાર વર્ણન હું કરૂંછું. સૂક્ષ્મ વનસ્પતિથી માંડીને ઊંચી પ્રતિની વનસ્પતિના સારાસાર આકારના વિચાર કરવાથી અહુ ચમત્કારી આ કાર જોવામાં આવેછે. કેવળ હલકામાં હલકા બરપર ઊ ઞના લાલ હિમરૂહ નામે છેોડ એકજ કાયના અનેસા ડ્રાય છે. એ કાષને આકાર ગોળ અથવા લાંખા ડાય. આ ધ્રુવળ હલકી જાતની વનસ્પતિમાં પોષણની અને ઉત્પત્તિની ક્રિયા સ્પષ્ટ હતી નથી, તથાપિ જે કાષ છે તેમાંજ આ
