પર છાઈ રહ્યું.
" બીજી સલામ હોય ધરતી માતાને, પોતાનાં ધાવણ પિલાવનારીને, ચકલાંને ચણ અને માનવીને કણ પૂરનારીને, આપણા કાજે પોતાનાં કલેજાં ચીરનારીને. "
ધ્રુબાંગ, ધ્રુબાંગ, ધ્રુબાંગ : ઝંડૂરના બે હાથ દસે દિશાના ગોળ સિમાડાનાં વારણાં લઈ રહ્યાં.
" બેટા ઝંડૂર ! "
" હો બુઢ્ઢા ! "
" ત્રીજી સલામ આખી આલમને : હિન્દુને, મુસલમાનને; નાનાંને, મોટાંને, બુઢ્ઢાંને; આંહીં ઊભેલાં એકએકને; દિયે તેને, ને ન દિયે તેને; તારા આ નઘાતના તમાશા પર મોજનો મહાસાગર વહેતો મૂકનારને. સાત સાત સલામો આપણાં અધમ પેટમાં રોટી પૂરનાર આલમને ! "
ધ્રુબાંગ, ધ્રુબાંગ, ધ્રુબાંગ, અને હસતા જુવાને ડાબી ને જમણી ગમ, ઝૂકી ઝૂકી, આગળ તેમ જ પાછળ લળી લળી સલામો વરસાવી.
" ઝંડૂરિયા બેટા ! પાપી પેટને કાજે સાલામ, બુઢ્ઢા અને અંધીને કાજે સલામ, આ બુઢ્ઢી મારી બીબી હેડમ્બાને માટે સલામ, આ દુનિયાના ખાનદાન આપણા ગધેડાને એક પૂળો ઘાસને સારુ સલામ ! "
ને ઝંડૂરે અનાથાલયના સંચાલકને છ મહિનાની ક્ષુધા વેઠીને પણ ન આપેલી સલામો તે દિવસ આકાશપ્રુથ્વીને આપી, માનવોને, મેદનીને આપી, ભરીભરીને આપી, ઊમટતા અંતરે આપી.
ન આપી એક રાજ-રાણીને : આ ધરતીની માલિક કહેવરાવનાર રંભાને. ચક પાછળ બેઠેલું એ રાજવણનું હૈયું ' હાય હાય' પુકારી ઊઠ્યું.
રાજરાણીએ ગાડી પાછી વાળી.
' ચાલો પિયા સુખની રાત મળી ' એ સૂર એનું કાંડું પકડતો હતો. એ શબ્દોની મધમાખોએ રાજરાણીને કલેજે પોડું બાંધ્યું.
' બદલીને છાંયે મારી આંખ તો મળી ! '
