આ તે શી માથાફોડ !

વિકિસ્રોતમાંથી
દિશાશોધન પર જાઓ શોધ પર જાઓ
આ તે શી માથાફોડ !
ગિજુભાઈ બધેકા
૧૯૩૪





આ તે શી માથાફોડ !


સ્વ. ગિ જુ ભા ઈ

સંસ્કાર સાહિત્ય મંદિર
પો. બો. નં ૩૪ દરબારગઢ, ભા વ ન ગ ર (સૌ રા ષ્ટ્ર)




આ તે શી માથાફોડ !


સ્વ. ગિ જુ ભા ઈ

સંસ્કાર સાહિત્ય મંદિર
પો. બો. નં ૩૪: ભા વ ન ગ ર (સૌ રા ષ્ટ્ર)


૧ લી આવૃત્તિ ૧૯૩૪
૨ જી ” ૧૯૬૧
પુનમુદ્રણ ૧૯૮૩


પંદર રૂપિયા


પ્રકાશક
દીપકકુમાર શાહ, સંસ્કાર સાહિત્ય મંદિર વતી


મુદ્રક
રાધેશ્યામ પ્રિન્ટીંગ પ્રેસ, લોખંડ બજાર, જગાફોકનો ડેલો, ભાવનગર.

બે બોલ

(પહેલી આવૃત્તિ વખતે)

માથાફોડ કરવી કોઇને ગમતી નથી, પણ ઈશ્વર માનવીને માથાફોડ કરાવ્યા વિના જંપે તેવો ક્યાં છે ? રાયથી માંડી ને રંક સુધી સર્વને માથાફોડ, માથાફોડ ને માથાફોડ ! તમામ માબાપોને જે માથાફોડ કરવી પડે છે તેનાથી તોબા ભગવાન ! એ કરતા તો છોકરાં ન થાય તો સુખે રહીએ એમ થઈ જાય !

પણ છતાં માબાપોની આ માથાફોડ અંદરથી કેટલી બધી મીઠી છે તે જાણવું હોય તો માતાને જઈને પૂછો એટલે ખબર પડે. અને આવી માથાફોડને મીઠી માનનારી માતાઓ એક બે નથી પણ લાખો કરોડો છે, એમ નક્કી સમજો.

છતાં આવી મીઠી માથાફોડ પણ ઘડીભર તો મા બાપનું પણ જીવતર ખારું કરી નાખે છે, એમાં શક નથી. એટલે આજે મારા મિત્ર ગિજુભાઈ બહાર આવે છે ને કહે છે : "સારી આલમનાં માબાપો ! તમને જે માથાફોડ લાગે છે તે માથાફોડ જ નથી. તમારી તબિયત ઠેકાણે રાખીને જુઓ એટલે માથાફોડ ટળી જઈને તમને એ સ્થાને કંઈક બીજું જ દેખાશે." ઉપરથી માથાફોડ દેખાતી વસ્તુ ખરી રીતે કંઈ બીજું જ છે એ દેખાડવા માટે મારા મિત્રે આ લખ્યું છે. ગિજુભાઈનાં ચશ્મા જેઓ આંખે ચડવશે તેમને આ નવું દર્શન થશે. એ ચશ્મા સૌ કોઈ પહેરી શકે એવાં જ છે. માત્ર કોઈ લોકો માથાફોડને જોવાનો જ આગ્રહ રાખી ચશ્માં ન ચડાવે તો ગિજુભાઈ બિચારા શું કરશે ? એવાંની માથાફોડ એમને મુબારક હો !

ભાઈ તારાચંદ કોઠારીએ પોતાનાં ધર્મ પત્ની જાસુબહેનના સ્મરણમાં આ પુસ્તક છપાવી દક્ષિણામૂર્તિને તો આભારી કરી છે, પણ ગુજરાતનાં માબાપોને પણ આભારી કર્યા છે, એમ કહું તો વધારે પડતું નહિ ગણાય.



૭, ૮, ૩૪.
નાનાભાઈ કા. ભટ્ટ
નિયામક
 




આ તે શી માથાફોડ !




અનુક્રમ

વિષય
પાન
૧. રડતું છાનું રાખવું
૨. વાંચ્યા, તું શું વાંચતો'તો
૩. ગજુડો
૪. બાળકની દ્રષ્ટિએ કાગા લઈ ગ્યા !
૫. મારી બાને ખબર ન પડે, હો !
૬. પણ મારી બા ને કહે ને ! ૧૦
૭. પાપ લાગે ૧૦
૮. પણ...? ૧૨
૯. શુ કરીએ ભાઇ, ક્રોધ ચડે ત્યારે ? ૧૪
૧૦. રમુને કેમ માર્યો ? ૧૫
૧૧. રતુને કેમ મારે છે ? ૧૬
૧૨. બે રીતો ૧૬
૧૩. સંધ્યા ટાણે ૧૭
૧૪. વરસાદનો આનંદ ૧૮
૧૫. એં...એં...એં... ૧૯
૧૬. બાએ મને મારી ૨૪
૧૭. કોણ ખોટા બોલું ? ૨૧
૧૮. એ બા, ધોવરાવને ? ૨૨
૧૯. તમે શું સમજો ? ૨૩
૨૦. રહેવા દેને દૂધડી, રહેવા દેને ! ૨૪
૨૧. બધું ય ભાવવું જોઇએ ૨૫
૨૨. આબાદબેનના બૂટ ૨૭
૨૩. રોવાથી વીંછી નહિ ઊતરે ૨૯
૨૪. ચમચાનો કજિયો ૩૦
૨૫. ઘડિયાળ ઉઘાડી દ્યોને ? ૩૨
૨૬. નંદુબા કેમ મનાણાં ૩૪
૨૭. મોટો શંખ ! ૩૫
૨૮. ઈ વળી ઢોંગ શાં ? ૩૭
૨૯. નિશાળે ન જવા માટે ૩૯
૩૦. ના પાડે છે ૪૧
૩૧. બાપુપાસે જવું છે ૪૨
૩૨. કોનું માનવું ? ૪૪
૩૩. સૂડી વચ્ચે સોપારી ૪૫
૩૪. શું કામ નથી માનતો ૪૫
૩૫. ઐસા રખ્ખો ૪૬
૩૬. વિનુ અને શાક ૪૮
૩૭. એક પ્રસંગ ૪૯
૩૮. કોઈની દાઝ બાળક ઉપર ૫૦
૩૯. દેખે તેવું કરે ૫૪
૪૦. શિક્ષકના અભિપ્રાયો ૫૫
૪૧. સરસ ઉકેલ ૩૭
૪૨. ઠીક લ્યો ત્યારે ૩૮
૪૩. બતાવે તો ? ૩૯
૪૪. ટીકુ અને બબલી ૪૧
૪૫. બીડી છાની કેમ પીધી ? ૪૨
૪૬. નાહકનું શું કામ ? ૪૩
૪૭. કઈ બચલી સારી ? ૪૪
૪૮. શું કામ ? ૪૫
૪૯. પણ હું ના પાડું છું ના ! ૪૫
૫૦. નહિ બોલું ૪૫
૫૧. ધારે છે કે- ૩૭
૫૨. કોઈને કંઈ પૂછીશ જ નહિ, તો ? ૩૮
૫૩. પૂતરનાં પગ પારણાંમાંથી ૩૯
૫૪. તમને હોંશ થઈ ૪૧
૫૫. એ મને ન ગમે ૪૨
૫૬. બા, દાડમ આપને ? ૪૩
૫૭. તારી મદદ નો'તી જો'તી ૪૪
૫૮. કયું ભણતર સાચું ૪૫
૫૯. ભાઈ'શાબા, નથી આવડતું ! ૪૫
૬૦. ટહે ૪૫
૬૧. એવા હેવા જ નહિ ૩૭
૬૨. ટીકા અને કદર ૩૮
૬૩. હજી તો ધાવણો છે

વિષય
પાન
૬૪. વળગણી ૪૬
૬૬. કજિયા ૪૬
૬૭. પરાવલંબન ૪૬
૬૮. સ્વાવલંબન ૪૬
૬૯. ખોટી મદદ ૪૬
૭૦. સાચી મદદ ૪૬
૭૧. બાળકો વાતો કરે છે ૪૬
૭૨. ભણતરના ખ્યાલો ૪૬
૭૩. બા-બાપાને નવરાશ છે ૪૬
૭૪. બા બાપાને નવરાશ નથી ૪૬
૭૫. બાપુ ૪૬
૭૬. જરા વિચાર કર્યો હોત તો ? ૪૬
૭૭. આ છોકરો કોનો છે  ? ૪૬
૭૮. બાબાપુ મૂંઝાયાં ૪૬
૭૯. ચંપાને શિક્ષણ ૪૬
૮૦. રડતાં જોઉ ત્યારે ૪૬
૮૧. મને ત્યાં જવું નથી ગમતું ૪૬
૮૨. બા કહે છે - ૪૬
૮૩. મારો બચુ ૪૬
૮૪. અનાથ બાળક ૪૬
૮૫. તમે શું ધારો છો ૪૬
૮૬. એક પ્યાલે પાણી પીવાય ? ૪૬
૮૭. ખજૂર નથી ભાવતો ૪૬
૮૮. બાપુજી સાથે નથી ૪૬
૮૯. બાને નથી ગમતું ૪૬
૯૦. મને લાગી ગયું ૪૬
૯૧. એ... પણે બાપુ આવે ૪૬
૯૨. તમને શું લાગે છે ? ૪૬
૯૩. શાંતિમાં ભંગ કેમ પાડે છે ? ૪૬
૯૪. એઠું કેમ ખાય છે ? ૪૬
૯૫. બા અને બાળક ૪૬
૯૬. મતાગ્રહ અને સ્વાતંત્ર્ય ૪૬
૯૭. પ્રશ્ન કેમ પૂછતો નહોતો ? ૪૬
૯૮. આવું હજી છે ? ૪૬
૯૯. શેઠાણી, ગાડીવાન અને છોકરાઓ ૪૬
૧૦૦. પોતાના રમતાં બાળકો પ્રત્યે ૪૬
૧૦૧. અર્ધદગ્ધ આયા એટલે ૪૬
૧૦૨. બા મારે છે ૪૬
૧૦૩. માબાપોને શું કહેવું ? ૪૬
૧૦૪. બાળકો મનમાં બોલે છે ૪૬
૧૦૫. હું ગમ્યો નહિ કારણકે — ૪૬
૧૦૬. રડીએ તો ગાંડા કહેવાઈએ ૪૬
૧૦૭. આજે નિશાળે નથી જાવું ૪૬
૧૦૮. તમારું બાળક તમને કહે કે — ૪૬
૧૦૯. કોઈ વાર પડદા પાછળથી જોશો ? ૪૬
૧૧૦. ચંપાનો નિશ્ચય ૪૬
૧૧૧. હરગિજ નહિ ૪૬
૧૧૨. માબાપો બોલે છે ૪૬
૧૧૩. મારી અસર ૪૬
૧૧૪.બે ઘરોમાં ૪૬
૧૧૫. હું કહું ત્યારે કરજે ૪૬
૧૧૬.બતાવો તો ? ૪૬
૧૧૭. કોણ વધારે કેળવાય છે ? ૪૬
૧૧૮. આમ નહિ, પણ આમ. ૪૬
૧૧૯. પિતા વિષે ૪૬
૧૨૦. બા હું તને અબોટ કરાવું ? ૪૬
૧૨૩. ઓય , એ તો ચુંક આવતી હતી ૪૬
૧૨૪. ચણાનો લોટ ૪૬
૧૨૫. અથાણું ૪૬
૧૨૬. એવી વાર્તા કહેવી ?


Public domain આ કૃતિ હવે સાર્વજનિક પ્રકાશનાધિકાર હેઠળ આવે છે કેમકે આ કૃતિ ભારતમાં પ્રકાશિત થઈ હતી અને તેના પ્રકાશન અધિકારની મર્યાદા પૂરી થઈ છે. ભારતીય પ્રકાશનાધિકાર ધારા, ૧૯૫૭ હેઠળ, દરેક સાહિત્ય, નાટક, સંગીત અને કળાકારીગીરીની (છાયાચિત્રો સિવાયના) કૃતિઓ જો સર્જકના હયાતી કાળ દરમ્યાન પ્રસિદ્ધ થઈ હોય (ખંડ. ૨૨) તો તે સર્જકના મૃત્યુ પછી (એટલે કે, વર્ષ ૨૦૨૪ માટે, ઓછામાં ઓછી ૧ જાન્યુઆરી 1964 પહેલાં)ના વર્ષથી ગણતા ૬૦ વર્ષ બાદ સાર્વજનિક પ્રકાશનાધિકાર હેઠળ આવે છે. સર્જકના મરણોપરાંત પ્રકાશિત થયેલી કૃતિઓ (ખંડ. ૨૪), છાયાચિત્રો (ખંડ. ૨૫), ફિલ્મો (ખંડ. ૨૬), અને ધ્વનિમુદ્રણો (ખંડ. ૨૭) તેના પ્રકાશનના ૬૦ વર્ષ બાદ સાર્વજનિક પ્રકાશનાધિકાર હેઠળ આવે છે.