અખેગીતા/કડવું ૧૩ મું - જીવન્મુક્તની દશા - ૧
| ← કડવું ૧૨મું - સર્વાત્મભાવ જ્ઞાનતુર્ય પદ | અખેગીતા કડવું ૧૩ મું - જીવન્મુકતની દશા - ૧ અખો |
કડવું ૧૪ મું - જીવન્મુકતની દશા - ૨ → |
કડવું ૧૩ મું - જીવન્મુક્તની દશા - ૧
થયું જેમ તેમ હુતું આગે, જાણણહારો [૩] જાણિયો;
જે ૐકારની આદ્ય [૪] હતો, વળી વેદ પુરાણે વખાણિયો. ૧
ક્યારે દેખે ધ્યેય [૫] ને ધ્યાતા [૬], ક્યારે ધ્યેય રહેને ધ્યાતા ટલે;
તટ્સ્થ ઉપનું જ્ઞાન જેહને, એમ સુરત [૭] ચલે વલે. ૨
ક્યારે ઇંદ્રિ-આરામ [૮] વસ્તે, ક્યારે [૯] વર્તવોણી સુર્ત્ય [૧૦] છે;
તટસ્થકેરું [૧૧] એજ લક્ષણ, જ્ઞાનકેરી તે મૂર્ત્ય [૧૨] છે. ૩
જીવનમુકત તેહજ કહાવે, જેહને એહ વૃત્તિ ઉપની;
આકાશવત્ તે રહે સદા, ક્યારેક સ્થિતિ તે રૂપની. ૪
જેમ મહાજલમાંહિલો મકર મોટો, [૧૩]અંબુ-મધ્ય આઘો રહે;
ઊંચો આવી અલ્પ વરતે, વળિ મહાનિધિ [૧૪] જાતો રહે. ૫
જીવન્ મુક્ત યોગીશ્વર, એમ વર્તે દેહવિષે;
જેમ નાગને અંગ જરા [૧૫] પાકી, અળગી થઇ રહી [૧૬]નખશીખે. ૬
તે ચલણ-વલણ કરે ખરી, પણ અંગથી એકતા ટલી;
તેમ જીવન્ મુક્તને દેહ જાણો, જે, [૧૭]ભુયંગને કાંચળી. ૭
ઉપની તે સહજમાંહે, અન્ આયાસે અંગથી;
જ્યારે [૧૮]વીરમીને થયો વેગળો, ત્યારે ભિન્ન દીઠી ભૂજંગથી. ૮
એમ જીવન્ મુકત જાણજો, ભાઇ દેહનો સંગ;
છે ને છે ને નથી સરખી, જેમ દ્રષ્ટાન્ત ફણંગ[૧૯]. ૯
કહે અખો સહુકો સુણો, એમ જાણો જીવનમુક્તને;
એ દશાને હીંડો પામવા, તો સેવો હરિ–ગુરુ–સંતને. ૧૦
- ↑ હુંપણું
- ↑ પ્રથમ બ્રહ્મસ્વરૂપ હતું તેમ થયું.
- ↑ જાણનાર
- ↑ પ્રથમ
- ↑ ધ્યાન કરવા યોગ્ય વસ્તુ-બ્રહ્મ
- ↑ ધ્યાન કરનાર
- ↑ મનોવૃત્તિ
- ↑ ઇંદ્રિયોમાં પ્રીતિવાળી
- ↑ બાહ્ય વૃત્તિવિના
- ↑ આત્માકારવૃત્તિ
- ↑ બ્રહ્મ તથા સંસારને જાણનાર જ્ઞાનીનું
- ↑ મૂર્તિ
- ↑ પાણીમાં
- ↑ ઉંડા પાણીમાં
- ↑ વૃદ્ધાવસ્થા
- ↑ નખથી શિખા સુધી-મુખથી પૂછડી સુધી
- ↑ સાપને
- ↑ મૂકી દઈને
- ↑ સાપ