૧૦
‘એલા એય, સાંભળ્યું કે ? ઓતમચંદનાં ડબલાં ડૂલ !’
‘પેઢીના પાટલા સફાચટ !’
‘ઓતમચંદની દુકાનનું ઉઠમણું !’
‘લાખના બાર હજાર ને લાટનું લિલામ !’
‘ધોળે દીએ દેવાળું કાઢીને રાંડીરાંડુંને રોવરાવી—’
‘મોટાંની મોટી પોલ !’
‘નામી વેપારી મારી ખાય ને નામી ચોર માર્યો જાય !’
‘બાંધી મૂઠી લાખની ને ઉઘાડી વા ખાય…’
‘કાલના લાખના ને આજના રાખના.’
અખબારોમાં આકર્ષક મથાળાં બની શકે એવાં મિતભાષી સુભાષિતો વાઘણિયાની શેરીએ ને ગલીએ સંભળાવા લાગ્યાં. તીરે ઊભેલાં લોકોને સારો તમાશો જોવા મળ્યો. હજી ગઈ કાલ સુધી ગામનું—કહો કે આખા પંથકનું–નાક ગણાતી ઓતમચંદની પેઢીનું ઉઠમણું થઈ ગયું એ ઘટના આ ખોબા જેવડા ગામ માટે અતિ મોટી ગણાય. તેથી જ લોકો બમણા કુતૂહલથી આ ઘટનામાંથી પરિણમતી બીજી ઘટના-પરંપરાને અવલોકી રહ્યાં.
અવલોકનકારો સાથે ટીકાકારોની પણ કમી નહોતી. કાર્યકારણની સાંકળ જોડીને આ લોકો મનફાવતા અભિપ્રાયો આપી દેતા હતા:
‘ઘર સાજું રાખીને ગામને નવરાવી નાખ્યું.’
‘હવે રોશે રાતી પાઘડીવાળા—’
‘લોકો પણ એ જ લાગનાં છે. સહુ આંખ મીંચીને ઓતમચંદને
