શ્રાવક પ્રતિક્રમણ સૂત્ર (સ્થાનકવાસી)/૪. પ્રતિક્રમણ આવશ્યક/૯. ચોથું અણુવ્રત

by જૈન ધાર્મિક સાહિત્ય

← ૮. ત્રીજું અણુવ્રત

શ્રાવક પ્રતિક્રમણ સૂત્ર (સ્થાનકવાસી) ૯. ચોથું અણુવ્રત જૈન ધાર્મિક સાહિત્ય

૧૦. પાંચમું અણુવ્રત →

૯. ચોથું અણુવ્રત

(સ્વદાર-સંતોષવ્રત)
(આત્મા વેદાતીત હોવા છતં તે એ ભાવથી બ્રસ્ટ થઈ વેદભાવ (સ્ત્રી, પુરુષમ, નપુંસક ભાવ) ઉત્પન્ન કરી દેવ-દેવીઓ, મનુષ્ય-મનુષ્યાણી, તિર્યંચ-તિર્યંચાનીઓમામ્ ઉત્પન્નથેઈ, સ્ત્રી, પુરુષ, નપુંસ્કપણે, મન, વચન, કાયાએ કરી, દ્રષ્ટિ, ખોરાક, પોષાક, ભાષાપણે વિવિધ પ્રકારની અબ્રહમચર્ય ક્રિયા કરી, કરાવી જે ચીકણાં કર્મો બાંધેલાં છે, તે કર્મોનો ક્ષય કરી મારા અવેદીભાવનું રક્ષણ કરવા માટેનું અને પરસ્ત્રી ત્યાગ કરવા સંબંધીનું વ્રત.)

ચોથું અણુવ્રત - ચોથું લઘુ વ્રત
થૂલાઓ - મોટું
મેહુણાઓ - મૈથુન સેવવાથી
વેરમણં - નિવર્તું છું
સદાર - પોતાની સ્ત્રીથી જ (સ્ત્રીઓએ 'સભર્તાર' બોલવું)
સંતોસિએ - સંતોષ રખવો
અવસેસં - તે સિવાય બીજી કોઈ સાથે
મેહુણવિહંના - મૈથુન સેવવાની
પચ્ચકખાણ - બંધી, પ્રત્યાખ્યાન
અને જે સ્ત્રી-પુરુષને મૂળથકી કાયાએ કરી મેહુણ સેવવાનાં પચ્ચક્ખાણ હોય તેને દેવતા, મનુષ્ય, તિર્યચ સંબંધી મેહુણના પચ્ચક્ખાણ
જાવજ્જીવાએ - જ્યાં સુધી જીવું ત્યાં સુધી
દેવતા સંબંધી - તેમાં દેવતાની સાથે
દુવિહં - બે કરણે
તિવિહેણં - ત્રણ જોગે
ન કરેમિ - એ કામ કરૂં નહી
ન કારવે મિ - બીજા પાસે કરાવું નહી
મણસા - મને કરી
વયસા - વચને કરી
કાયસા - કાયાએ કરી
અને મનુષ્ય તિર્યંચ સંબંધી - અને માણસ તથા પશુ વિગેરીની સાથે
એગવિંદ - એક કરણે
એગવિહેણં - એક જોગે

ન કરેમિ - એ કામ કરૂં નહી
કાયસા - કાયાએ કરી (કાયાએ કરી મૈથુન સેવું નહિ)
એવા ચોથા થૂલ - મોટા
મેહુણ - મૈથુન
વેરમણંવ્રતના - ત્યાગ કરવાના વ્રતના
પંચ અઈયારા - પાંચ અતિચાર
જાણિયવ્વા - જાણવા જેવા
ન સમાયરિયવ્વા - આચરવા જેવા નહી
તંજ્હા - તે જેમ છે તેમ
તે આલોઉં - તે કહું છું
ઈત્તરિય પરિગ્ગહિયાગમણે - નાની ઉંમરની પોતાની સ્ત્રી સાથે ગમન કર્યું હોય
અપરિગ્ગહિયાગમણે - સ્ત્રીને પરણ્યા અગાઉ તેની સાથે ગમન કર્યું હોય
અનંગક્રીડા - સ્વભાવિક અંગ સિવાય અનેરા અંગે કામક્રીડા કરી હોય
પરવિવાહકરણે - પોતાના પુત્ર પુત્રી કે પોતાના પરિવાર સિવાય બીજાઓના વિવાહ મેળવી આપ્યા હોય
કામભોગેસુ તિવ્વાભિલાસા - કામ ભોગને વિષે તીવ્ર અભિલાષા રાખી હોય

એહવા ચોથા વ્રતને વિષે આજના દિવસ સંબંધી કોઈ પણ પાપ દોષ લાગ્યો હોય તો; અરિહંત અનંતા સિદ્ધ કેવળી ભગવાનની સાક્ષીએ તસ્સ મિચ્છામિ દુક્કડં.

---