અમેરિકાના નિર્ધન વિદ્યાર્થીઓનો પરિશ્રમ ભૂમિકા પિલી કઈ એક શતાબ્દિયોં સે ભારતવર્ષે કે લોગોં કા અન્ય દેશવાસિયે કે સાથ સ્વતંત્ર સમ્બન્ધ છૂટ ગયા હૈ. યહાં કે લાગે ને અજ્ઞાનવશ યહુ સમઝ લિયા કિ જો કુછ હૈ હમારા હી દેશ હૈ. વિદેશયાત્રાકી પ્રથા ઉદ્દે જાને સે ભારતવાસિયોં- મેં એકદેશીયતા કે વિચારાં તે ધર કર લિયા આર જન્મ સર્વ સાધારણ મે વિદ્યાપ્રચાર કા અભાવ સા હૈ! ગયા તે પ્રાન્તીય તથા બિરાદિયાં કેસ કુચિત વિચાર દેશ કે ભિન્ન ભિન્ન ભાગાંમેં કૈલ ગયે. એક પ્રાન્ત કે લેગ દૂસરે પ્રાન્ત કે લોગોં કે વિદેશી સમઝને લગે. પંજાબ, સંયુક્ત પ્રાન્ત, બિહાર, ખેંગાલ, મધ્યપ્રદેશ, મહારાષ્ટ્ર, ગુજરાત, રાજપુતાના, મદ્રાસ આદિ પ્રાન્ત જુદા જુદા દેશ ખન ગયે ઔર ઇન મે બસને વાલે લેગ અપને આપ ! પૃથક્ પૃથક્ જાતિયાં માનને લગે. પરિણામ યહુ હુઆ કિ હમ કા સંસાર કી દૂસરી જાતિયોં કે ઇતિહાસ કા કુછ ભી પતા ન મિલા, હમારે દેશ કે બાહિર જો કુછ અદલ બદલ હુએ ઉનકી ખબર તક ભી હમકેા ન લગી. કિસ કિસ પ્રકાર કે આન્દોલન ચેપ મે હુએ, કૈસે કૈસે ભયંકર યુદ્ધ વહાં કી નૈતિયોં મે આપસ મેં હુએ, ન ગરા ? કિસ કારણ ગરા? ઇન ખાતોં કા કુછ ભી ખ્યારા હમકા → ‘ નહીં મિલા. હમ સમઝતે રહે કિ જો કુછ હું હમી હૈ. હમારે જૈસા સભ્ય દેશ સંસાર મેં નહીં હૈ. યહી પા હુમા હમારે ગુરુ લેગ પઢાતે રહે. ઇસ આત્મશ્લાધા કે ઉપદેશ ને હમકા ભારી હાનિ પહુ ચાઇ ઔર હમારે દમાગ મે” ગુરુડમ કા ભૂત હ્યુસ ગયા.
