દૂધલડે પખાળું રે હરિ તમારા પાહુલા હો જી !
એ તેનાં અમને ચરણામૃતયાં નીમ. – એકo
ભોજનિયાં જમાડું રે હરિ તમને લાપશી હો જી !
એ તેમાં પીરસું ખોબલે ખોબલે ખાંડ. – એકo
મુખવાસ આલું રે હરિ તમને એલચી હો જી !
એ બીજા આલું પાનનાં બીડલાં પચાસ.– એકo
આખા દિવસના લોથપોથ થયેલા હીપાની નસો તૂટતી હતી. મનમાં કરિયાણાની ડેલીએ મળેલી હીણપ ખટકતી હતી. એટલે હોકાની બે ઘૂંટ લઈ લેવાની લાલચ થઈ આવી. ઘોડી થંભાવી એણે ચારણને પૂછ્યું : “ભાઈ, ડૂંઘો પિવરાવશો?”
સાંભળીને ચારણે સામે જોયું. પૂછ્યું : “મામા છો ?”
“હા, ભાઈ.”
ચારણ હમેશાં કાઠીને ‘મામો’ કહે છે. અસવાર કાઠી છે એમ જાણીને તરત એણે હોકો અસવારના હાથમાં આપ્યો. હીપો ખુમાણ ફૂંકો ખેંચવા લાગ્યો. ચારણે પૂછ્યું: “અટાણે કેમના ?”
“ગઢવા, નાક કપાણું છે તે ગોતવા !”
“ભેંસ કે ઘોડો?”
“ઘોડી.”
“બાતમી આપું તો મોરાપું શું દેશો ?”
“તો બેય ઘોડિયું તને મારાપામાં આપી દઉં ! આ ચડ્યો છું ઈ વછેરી અને ચોરાણી છે ઈ એની મા, બેય અટાણથી તારી થઈ ચૂકી.”
“ના, ના.” ચારણે ડોકું ધુણાવીને ના પાડી. એની નજરમાં ઘોડીઓ નહોતી, એની મીટ તો બીજે જ ઠેકાણે મંડાઈ ગઈ છે. ચંદ્રમાને અજવાળે, હીપા ખુમાણના ખોળામાં રંગબેરંગી સાંગરી બાંધેલો, ધોળો ફૂલ એક ધાબળો ઝગમગી રહ્યો છે. એવો રૂડો ધાબળો પોતાને ખભે નાખી ડોબાં ચારવાની હોંશમાં ચારણને હજાર-હજાર રૂપિયાની બે ઘોડીઓ તુચ્છ લાગી, અને એણે ઊંડા કોડથી માગ્યું કે “આ કામળો દઈશ, મામા ?”
“આ લે ગઢવા, આ કામળો. ઘોડિયું તો આવે કે ન આવે તોય
