અખેગીતા/કડવું ૨૯ મું - ષટ્શાસ્ત્ર, ષટ્ઉપશાસ્ત્ર અને ષટ્દર્શનનું વર્ણન
← કડવું ૨૮ મું - વિદેહીનાં ચિન્હ | અખેગીતા કડવું ૨૯ મું - ષટ્શાસ્ત્ર, ષટ્ઉપશાસ્ત્ર અને ષટ્દર્શનનું વર્ણન અખો |
કડવુ ૩૦ મું - શ્રુતિ - સ્મૃતિ -પુરાણ- શાસ્ત્રના મત → |
કડવું ૨૯ મું - ષટ્શાસ્ત્ર, ષટ્ઉપશાસ્ત્ર અને ષટ્દર્શનનું વર્ણન
જે ઘટ ઉપનું એવું જ્ઞાનજી, ત્યાં તેહ થયું સર્વ સમાનજી;
જીવ ઇશ્વરનું પામ્યું નિદાનજી[૧], ત્યાંથી ટળીયું પ્રક્રુતિનુંભાનજી.
પ્રકૃતિ ભાન ટળ્યું ત્યાંથી, યથારથ જેમ તેમ થયું;
હવે કહું દરશણ ખટ જે, અપૂરવ અમથું રહ્યું. ૧
ન્યાય પાતંજલ મીમાંસા, વૈશેષિક સાંખ્ય વેદાંત;
દરશન ઉપદરશન ભેદ દીધા, તે જાણજો તમે સંત. ૨
શૈવ સાંખ્ય મીમાંસક, ચાર્વાક બૌધ્ધ જે જૈન;
એ ઉપદરશન ભેદને જાણો, શરીરસંબંધી ચિહ્ન. ૩
જટિલ મુંડિત માલાધારી,કરે લુચન[૨]. કેશ;
કો વાલગરડાં[૩] શિશ વીંટે, કંઠે લિંગ શિવઉપદેશ. ૪
છ દરશન તે મૂલગાં, ભાઇ શાત્રકેરાં નામ;
તેહનાં થયાં પાખંડ છનું,તે ચાલ્યાં ગામેગામ. ૫
પાખંડનાં બહું ફડસુઆં,[૪] અણાતાં તે નાવે છેક[૫];
તે મત ભાખે જુજવા[૬], પણ ચાલ્ય ન મળે એક. ૬
એક એક નિંદે એ માંહોમાંહે, અને પોતાને કહે સાર[૭];
એમ ખટદરશન ખટપટે, પણ ન કરે મૂલવિચાર[૮] ૭
ભણી ભણીને ભેદ પાડે, અક્ષરતણી લે ઓટ[૯];
સિધ્ધાન્ત નાવે સમજમાંહે, બાધી રહ્યા ખટકોટ[૧૦] ૮
છએ કરે વાદ માંહોમાંહે, તુઆરે સહુને પોષે માય[૧૧];
સમાય માયા આપે સરખો, હાર્યો કોએ ન જાય. ૯
કહે અખો સહુકો સુણો, મત ન હોયે મહંતને;
નિરદાવે [૧૨] નારાયણ મળશે, જો સેવો હર-ગુરુ-સંતને. ૧૦