કુસુમમાળા/સન્ધ્યા
← સૂર્યોદય | કુસુમમાળા સન્ધ્યા નરસિંહરાવ દિવેટિયા |
મેઘાડમ્બર → |
સન્ધ્યા
[[૧] *ગરબી ]
પેલી જો! પશ્ચિમ આકાશ પ્રગટી જ્વાળા રે!
ફેલાઈ છે સહુપાસ દ્યુતિની માળા રે! ૧
અભ્ર અભ્ર સળગિયાં સર્વ દીસે રંગરાતાં રે,
ઠામઠામે દાડિમકુસુમ સરિખાં સુહાતાં રે. ૨
આવી સન્ધ્યાદેવી આમ રંગે રમતી રે,
ધારી સાળૂ કસુંબલ અંગ, મુજ મન ગમતી રે. ૩
જોતાં જોતાં જો હેણે વસન ધર્યું આ બીજું રે,
રંગ નારંગી લીધું દ્યુકૂલ, નિરખી હું રીઝું રે. ૪
નથી કીધું મ્હેં સૌન્દર્યપાન એ લીલાનું રે
તે ક્ષણમાં ધર્યું વસ્ત્ર અન્ય વર્ણ પીળાનું રે;- ૫
પળ પળ બદલે સાળુડા મનગમિયા નિજ દેહ,
નૂતનધનિકની સુન્દરી કે કો નટનારી તું છે ય? ૬
આમ રંગબેરંગી અંગે વસન ધરંતી રે ,
ત્હેને પેલી શીળી ચંદા સ્મિત જો કરંતી રે. ૭
શી નિરખી રહી આકાશ ઊંચે ચઢીને રે,
સાદું દિવ્ય રુપેરી દ્યુકૂલ ઘનનું ધરીને રે! ૮
શો ઘનપટમાંથી નિહાળે સન્દ્યા સખીને રે?-
પામું હર્ષ કાન્તિ તુજ શાન્ત શીળી નિરખીને રે. ૯
તમ બે સખિયોનાં રમ્ય રૂપ નિહાળી રે,
ભૂલ્યો હું આ જે ચૉપાસ ભૂમિ રસાળી રે. ૧૦
સૂતી સૂતી લીલે હાસે ચંદાને જોતી રે!
ભૂલ્યો આ વળી પર્વતમાળ ચૉગમ મ્હોટી રે- ૧૧
એક ઉપર બીજી રચી છેક ગગનમાં જાય!
મેધપરિઘશું જે મળી ભ્રમ દેતી ક્ષણ મન માંહ્ય! ૧૨
હેવાં ભૂમિ અને ગિરિમાળ સન્ધ્યારંગે રે,
રંગે ક્ષણભર નિજ અંગ અતિશ ઉમંગે રે. ૧૩
અભ્રપટ પછી હોડી ગાઢું સન્ધ્યા સૂતી રે,
નેં ચંદાકેરી વિશ્વ વ્યાપી વિભૂતિ રે! ૧૪
ચઞ્ચલ સન્ધ્યા સુન્દરી ભભક ગણે પ્રિય જેહ,
કે શીળી ચંદા રૂડી એકરૂપ જે દેહ,- ૧૫
કેઈ ધારું હૃદયની માંહિં? બંને મીઠી રે;
નમ્ર કાન્તિની ચંદાશી અન્ય મ્હેં નવ દીઠી રે. ૧૬
તેમ સન્ધ્યાદેવી રૂપ ભવ્ય ધરંતી રે,
ક્ષણ ભૂલાવી દે ભાન મોહ કરંતી રે. ૧૭
દિવ્ય સખિયો બંને એક એક જ સરખી રે,
કેઈ મ્હોટી ન્હાની કેઈ તે નવ પરખી રે;- ૧૮
હું તો ઉભયતણો દૃઢ ભક્ત બનીને રહું છું રે,
મુજ હૃદય ઉભયસૌનદર્યનું બિમ્બ લહું છું રે. ૧૯
ટીકા
[ફેરફાર કરો]કડી ૧. જ્વાળા-સૂર્યાસ્તના પ્રકાશની.
કડી ૯. તુજ -ચંદાની.
કડી ૧૧. 'જોતી'નો કર્તા 'ભૂમિ' (કડી ૧૦).
કડી ૧૨. રચી - પર્વતમાળ રચી.
ભ્રમ દેતી - પર્વતમાળ તે મેઘની ભ્રાન્તિ દેતી.
કડી ૧૯, બિમ્બ - પ્રતિબિમ્બ.
- ↑ *'જમુનાંજળ ભરવું મ્હારે કુંવર કન્હૈયા રે' —એ ચાલ