ધૂમકેતુનો પડકાર
એ કોણ નમન સંભારે? એ કોણ ઝૂકાવે શિર?
એ નેકી કોણ પુકારે? કાયર, અલ્પાત્મ, અધીર!
એ કોણ પુકારે ‘નમવું’? કોને ધરતા શિરતાજ?
શું અન્ય જીવનમાં શમવું? નહિ સ્વીકારું હું રવિરાજ!
મુજ હૈયે અગ્નિઉછાળા, બલ ઝરતું આ મુજ અંગ,
શું સરજ્યાં કરવા ચાળા? આચરવા પામર ઢંગ?
એ શા દરબારો ભરવા? શી ઝૂકી ભરવી સલામ!
શાં ખમા ખમા ઉચ્ચરવાં! રચના રંગીન ગુલામ!
નમી રવિ રજનીભર ઠરવું, ઊઠવું કરી કિરણ પ્રણામ,
પરિક્રમણ વર્ષભર કરવું, ઝીલવાં સ્મિત રોષ મુદ્દામ.
દીધાં ડગલાં પગ ધરવો, ન ચીલા બહાર જવાય!
એ ભાવ ગમે નહિ ‘વરવો’, એ બંધન નવ સહેવાય!
હું વિકટ માર્ગને શોધું, હું ચઢું અગમ ગિરિશૃંગ,
હું દેવયાન પણ રોધું, કરું જીર્ણપંથનો ભંગ.
તજી દાસ તણાં એ ટોળાં, રચું નવીન માર્ગ ધરી ધીર;
અવનવા ભયાનક ઝોલાં લઉં બંડખોર બલવીર.
ધિક્ જીવનવિહોણી શાંતિ, ધિક્ પરાશ્રયી એ સુખ!
પરતેજે દીપતી કાંતિ, ધિક્ ધિક્ એ હસતાં મુખ!
હું ગ્રહગરબે નથી ફરતો, ભમતો ગગને ભરી ફાળ;
હું સ્ત્રેણ રમત નથી રમતો આપીને નિયમિત તાલ.