બીતાં બીતાં ઉત્તર આપ્યો.
'એ મુંબઈમાં નહીં ચાલે. અહીં રિપોર્ટિંગ ખરાબ છે, ને આ સભાથી આપણને કશો લાભ ઉઠાવવા માગતા હોઈએ તો તમારું ભાષણ લખેલું જ હોવું જોઈએ અને રાતોરાત છપાવું જોઈએ. ભાષણ રાતોરાત લખી શકશો ના?'
હું ગભરાયો. પણ મેં લખવાના પ્રયત્નની હા પાડી.
'ત્યારે મુનશી તમારી પાસે ભાષણ લેવા ક્યારે આવે?' મુંબઈના સિંહ બોલ્યા.
'અગિયાર વાગ્યે,' મેં ઉત્તર આપ્યો.
સર ફિરોજશાએ મુનશીને તે કલાકે ભાષણ મેળવી રાતોરાત છપાવવા હુકમ કરી મને વિદાય કર્યો.
બીજે દહાડે સભામાં ગયો. ભાષણ લખવાનું કહેવાનું કેટલું ડહાપણ હતું એ હું જોઇ શક્યો. ફરામજી કાવસજી ઈન્સ્ટિટ્યુટના હૉલમાં સભા હતી. મેં સાંભળેલું કે સર ફિરોજશા બોલવાના હોય તે સભામાં ઊભવાની જગા ન હોય. આમાં મુખ્યત્વે વિદ્યાર્થીવર્ગ રસ લેનારો હોય.
આવી સભાનો મારો પહેલો અનુભવ હતો. મારો સાદ કોઈ નહીં સાંભળી શકે એવી મારી ખાતરી થઈ. મેં ધ્રૂજતાં ધ્રૂજતાં ભાષણ વાંચવાનું શરૂ કર્યું. સર ફિરોજશા મને ઉત્તેજન આપતા જાય. મને તો લાગે છે કે મારો સાદ તેમ તેમ નીચો પડતો જતો હતો.
પુરાણા મિત્ર કેશવરાવ દેશપાંડે મારી વહારે ધાયા. તેમનાં હાથમાં મેં ભાષણ મૂક્યું. તેમનો સાદ તો બરાબર જ હતો. પણ પ્રેક્ષકગણ શેનો સાંભળે? 'વાચ્છાવાચ્છા'થી હૉલ ગાજી રહ્યો. વાચ્છા ઊઠ્યા. તેમણે દેશપાંડે પાસેથી કાગળ લીધો ને મારું કામ થયું. સભા તુરત શાંત થઈ, ને અથથી ઈતિ સુધી સભાએ ભાષણ સાંભળ્યું. શિરસ્તા મુજબ જોઈએ ત્યાં 'શેમ શેમ' ને જોઇએ ત્યાં તાળીઓ હોય જ. હું રાજી થયો.
સર ફિરોજશાને ભાષણ ગમ્યું. મને ગંગા નાહ્યા જેટલો સંતોષ થયો.
આ સભાને પરિણામે દેશપાંડે તેમ જ એક પારસી ગૃહશ્થ પલળ્યા. પારસી ગૃહસ્થ આજે હોદ્દો ભોગવે છે, એટલે તેમનું નામ પ્રગટ કરતાં
