ત્રાસદાયક, ને કદી ન સાંભળેલુ' એવું દરદ, જે એને રાવિસ કારી ખાતુ' હતું ને એને જરાયે ચેન પડવા દેતું નહેાતુ, તે ઠ્ઠામશ્કરી- ને સરસ વિષય ન હાય ! ખાસ કરીને સ્વાર્ટ્ઝની મશ્કરી, હસાસ ને ગતકડાંથી એને વિશેષ ખીજ ચડતી; એ જેને તે પાતે દસ વરસ પર કવા હતા તે એને યાદ આવતું. એક્વાર ચાર ભાઇબંધે આવ્યા તે પાનાંની રમત શરૂ થઇ. નવાં પાનાંને નરમ પાડવાને ચીપનાર અને વાંકાં વાળ્યાં. વાતે હાથમાંનાં ચેકડીનાં પાનાં ગણી જોયાં તે સાત ચાકડી ! તેના ભેરુએ કહ્યું: ‘નાદ્રપ.’ આજી વારીમાં ઇવાનને ટેકા આપતાં ક્યું: ‘એ ચાકડી,’ અસ આથી સારુ' શું જોઈએ ? તે અહુ હોંશમાં આવી ગયા, ને તેને જાણે નવી સ્મૃતિ આવી. હવે તે બધા હાથ આપણે જ કરીએ, પણ ત્યાં તે ઓચિંતું વાનને પડખામાં દરદ થવા લાગ્યુ'; માંને સ્વાદ અગડવા લાગ્યા; તે એવી સ્થિતિમાં પાનાં શુ, રમત શું, ને આનંદ શુ બધી એવી છે એમ તેને થવા લાગ્યું. તેણે તેના ભેરુ મિખેલ સામે નજર નાખી. મિખેલે એને મજબૂત હાથ ટેબલ પર પછાડ્યો; અને હાથ થયેલા તેનાં પાનાં પેાતે લેવાને બદલે તે પાનાં વિવેકથી ને હળવે રહીનેવાન તરફ ખસેડયો, જેથી ઇવાન હાથ લાંખા કર્યા વિના જ તે પાનાં ભેગાં કરવાના આનન્દ લઇ શકે. વાનને થયું: ‘એ શુ એમ માનતા હશે કે મારામાં હાથ લાંઓ કરવા જેટલું પણ જોર નથી?’ આ વિચાર આડે પોતે શું કરે છે એનું ભાન રહ્યું નહીં, તે એણે પેાતાને એ પરવા કેમ નહાતી વધારે પડતી એલી કરી નાખી, ને ત્રણ હાથની હાર ખાધી. સૌથી છૂરી વાત તે એ બની કે કે આને લીધે મિખેલ કેટલા ખેચેન થઇ ગયા એ વાને જોયું, પણ એને પેાતાને પરવા નહાતી. પોતાને એ પરવા કેમ નહાતી એ સમજાતાં એના પેટમાં ફાળ પડી. ના સહુએ જોયુ કે વાનને દરદ થાય છે. તેમણે કહ્યું: ‘ તમે થાકયા હો તો અધ કરીએ. આરામ લા. ’ સૂઈ જાઉં ? ના, ના, થાક
