"નોબેલ, રસરેલ, અલબેલ,
રંગરેલ, રસવેલ, શિખવેલ."
ડૉક્ટરે મને પૂછ્યું: “ તમે આને ઓળખો છો ?”
મેં કહ્યું: "હા, હવે તો ઓળખું છું. તમારું નામ ‘કપિલરાય’ ખરું કે નહિ ?”
દરદી હસ્યો અને બોલ્યો: મારું નોબેલ્ પ્રાઇઝ તને આપી દઉં છું જા." કરી ગાવા માંડ્યો:
“ નોબેલ.........
અમે ત્યાંથી ખસ્યા. ડૉક્ટરે કહ્યું: સામાન્ય રીતે ઉન્માદના દરદીઓ બધું ભૂલે છે, પણ પોતાનું નામ ભૂલતા નથી. આ દરદીને એવો સખ્ત ઉન્માદ નથી છતાં તે નામ નથી દેતા. આવો દરદી હું પહેલા જ જોઉં છું. તમે એને ક્યાંથી ઓળખો ?"
"અમે કેટલોક વખત સાથે રહેલા છીએ."
“ તમને વાંધો! ન હોય તેા તેની હકીકત કહો. હું તેના કેસમાં રસ લઉં છું. તેના ઉન્માદનું કારણ જણાય તો કંઈક થઈ શકે. તેનાં નામઠામ જણાય તો તેનાં સગાંવહાલાંને ખબર પણ આપી શકાય."
મેં કહ્યું: "ખુશીથી.”
"તમે જાણતા હો તેટલું બધું કહેજો. ઉન્માદનું કારણ કોઈ ઘણી જ નજીવી સાદી હકીકતમાં કોઈ કોઈ વાર હાય છે."
અમે ચા પીવા ગયા. ચા પીતાં મેં વાત શરૂ કરી.
કપિલરાયનો પ્રથમ પરિચય મને ભાદરમાં થયો. એ મારું મોસાળ થાય. અમારા ગામમાં પ્લેગ થવાથી હું મારી
