છોકરો રડતાં રડતાં પેલી ચબરખી સામે જોઈને વિચાર કરવા લાગ્યો કે, “મા, મા, ક્યારે તે આવા કાગળો લખવા જેટલું ભણી લીધું ! મને તો કેવું’તું ?”
વાર્તા વંચાઈ રહી. છેવટનું વિચિત્ર તખલ્લુસ મ’મ પણ મેં બરાબર વાંચ્યું. પછી ધીરુબહેને કહ્યું: હવે ચર્ચા કરો.
ધનુભાઈ : પ્રમીલા ચર્ચા કરે. તેને ચોરી પકડવાનો શોખ હતો તે ચોરી પકડાઈ.
મેં કહ્યું : હાસ્યરસના કોઈપણ લેખની સીધી રીતે ટીકા કરવી લગભગ અશક્ય છે. તમે કહો કે આમાં તો માત્ર ચોરી કરી છે. તો વાર્તાલેખક એમ જ કહે કે હા તેની ક્યાં ના છે મારે ? ખરી રીતે આમાં ચોરી નથી. વગડામાં વટેમાર્ગુને લૂંટે તે લૂંટ કે ચોરી કહેવાય, પણ આ તો એક રાજા બીજા ઉપર ચડી તેનું કેટલુંક હરી જાય અને પોતાના રાજ્યમાં તેને ફરી ગોઠવી એ ચીજનું પ્રદર્શન કરે તેવું છે. તમે એમ કહો કે મૂળ વાતને મચડીને હાસ્ય ઉપાજાવો તેમાં શી નવાઈ? તો એ કહે કે હા, દરેક મૂળ વસ્તુને મચડવી તો પડે જ—હાસ્ય ઉત્પન્ન કરવાને. પણ એને હું મચડી શક્યો તો ખરો ને ! એને અમુક રીતે મચડી તેમાં જ હાસ્ય છે !
પ્રમીલા : તમે બધાએ આજે વાર્તા શરૂ કરતાં પહેલાં એટલો બધો વખત લીધો છે કે હવે ચર્ચા કરવાનો વખત જ રહ્યો નથી.
ધનુભાઈ : આ વાર્તાની ચર્ચા કરવા આપણે બંધાયેલા નથી. પ્રશ્ન તો એ છે કે, આ વાર્તાથી આપણે આખા મંડળને સભ્ય કરી શકીએ ?
મેં કહ્યું : કાયદામાં મંડળ એ એક વ્યક્તિ છે, પણ આપણે એક જ વાર્તાથી આખા મંડળને સભ્ય કરી શકીએ નહિ. એ
