રમા લાલાના તરફ આશ્ચર્ય તથા ભય પામતી જોઈ રહી. એનું મુખ
સ્ફટિક જેવું શ્વેત થઇ ગયું હતું; એના મુખ પર ગંભીરતા તથા દિલગીરી
છવાઇ રહ્યાં હતાં. ધીમે ધીમે એજ મુખની કઠોરતા નરમ પડવા લાગી, અને
પાછો હતો તેવો રંગ થઈ રહ્યો; સ્તબ્ધ થયેલું હૃદય ફરી કૂદવા લાગ્યું અને
આખા શરીરને પૂર્વવત્ સ્મૃતિ આવી ગઈ.
“બોલ લાલાજી ! તું એક જણને ઓળખે છે ? જેના વિષે આ ગામમાં તમામ જાતિની ગેબી ગપ્પો ચાલ્યાં કરે છે ?”
“હા, તું ગુલાબસિંહે વિષે કહે છે; મેં એને દીઠો છે, હું એને ઓળખું છું; અને તું !—અરે ! એ પણ મારો પ્રતિસ્પર્ધી છે, એ પણ મને તારાથી જુદો કરનારો છે !”
“તું ભુલ કરે છે” રમાએ ઘણો ઉંડો નિશ્વાસ નાખીને કહ્યું, “એ તો ઉલટો તારો પક્ષ કરે છે; એણેજ મને તારો મારા પર પ્રેમ છે એ વાત સમજાવી છે, અને તે પ્રેમની ના ન પાડવા આજીજી કરી છે.”
“શો વિલક્ષણ માણસ ! કદી પણ ન સમજાય તેવોજ કોહેડો ! એનું નામ તેં શા માટે સંભાર્યું ?”
“એટલુંજ પૂછવા માટે કે જે ભવિષ્યકલ્પના તેં તારા સંબંધમાં કહી તે જ્યારે તું એને મળેલો તે વખતે તારા મનમાં કાંઈ સવિશેષ ભયથી તથા વિશેષ સ્પષ્ટ રીતે ખડી થયેલી કે નહિ ? અથવા તને એનાથી દૂર થવાનો તેમજ એની તરફ ગાઢ સ્નેહ કરવાનો સાથેજ વિચાર થયેલો ? અથવા તને એમ લાગેલું કે તારી જીંદગીની દોરી ( આ વાત રમાએ જરા વિશેષ આવેશથી કહી ) એના હાથમાં છે ?”
“હા” લાલાએ કહ્યું “હું એને પ્રથમ મળ્યો તે વખતેજ મને એવી સર્વ વાતનું ભાન થયું હતું. મારી આસપાસ આનંદ, ગંમત, રમતનો વરસાદ વરસતો હતો, ગાનતાન ગાજી રહ્યાં હતાં, અને આબોહવા ખુશનુમા હતાં, છતાં મારા પગ થથરવા લાગ્યા, મારું લેાહી થંડુ થઈ જવા લાગ્યું. તે સમયથી મારા મનમાં માલિક તું અને એ બે સમાન રીતે થઈ રહ્યાં છો !
“બસ બસ,” રમાએ કહ્યું “આ બધી વાતમાં ખરે દૈવનો કોઈ ચમત્કાર છે ! તેવે તારી સાથે આ વખત વિશેષ વાત બને તેમ નથી. બસ ! રામ-