બની માતા આજે ગૃહિણી તુજનું આ દિલ વહે,
અહા! એ વાત્સલ્યે તુજ હ્રદય આજે ગરક છે;
ફુલેલી છાતીમાં સુખની મગરૂરી છલકતી,
સુખી તું જેવું કો જગત પર ના અન્ય ગણતી!
સુખી તું છે સુખી! મધુર સુખ આમી ન તુજને;
અને બાલુ સામે નિરખતી સદા જોઉં તુજને;
ગૃહિણી દેવી તું દિલની મમ માતા પણ થજે,
અહો! કેવું મીઠું પ્રણય સહ વાત્સલ્ય ભળશે?
સુએ બાલુ ત્હારા કદલી સરખા આ પદ પરે
અને ત્યારે જેવાં નયન તુજ તેને નિરખતાં,
સખિ! હું યાચું તે નયન તુજનો એક જ રસ,
સુઉં છું હું જ્યારે તુજ પદ પરે શિર ધરીને.
મને વ્હાલાં લાગે ચપલ દૃગથી શાન્ત નયનો,
પતિ હુંને ના ના, પણ હ્રદયનો મિત્ર ગણવો.
મને બન્ધુ, વ્હાલો, પિયુ, તુજ પિતા, પુત્ર ગણજે
અને એ ભાવોથી મમ હ્રદયનો આ રસ પીજે.
નકી દૈવી રીતે હ્રદય પ્રણયીનો રસ પીતું,
ખરા સ્નેહે જ્યારે શરીરસુખ સૌ ગૌણ બનતું;
વસે સ્વર્ગે તે ના અધિક કંઈ આવા પ્રણયથી
અને સ્વર્ગે તેથી પ્રણયી દિલનું ઇચ્છિત નહીં!
૧૬-૪-૯૬
જ્વરમાં પ્રિયાને
અરે! તું વૈદ્ય કાં તેડે? ગળે કાં ઔષધિ રેડે?
ભૂલી વૈદક શું ગઈ? વ્હાલી વ્હાલી પ્રાણ!
કૂપી અમૃતની પ્રિયે! તું તું ઔષધખાણ!
ભૂલી તું તો બતાવું હું ! ભરે જલ નેત્રમાં આ શું?
લલાટે રાખ કર ત્હારો પછી એ તાવ પણ પ્યારો!
વૈદ્ય રડે તેથી પ્રિયે! આ દરદી મૂંઝાય,
નાડી જો દિલની અને કર તું કાંઈ ઉપાય.
