પૃષ્ઠ:Kutchno Kartikey.pdf/૯

વિકિસ્રોતમાંથી
આ પાનું પ્રમાણિત થઈ ગયું છે.
કચ્છનો કાર્તિકેય

રૂપસિંહ બારોટની એ આશીર્વાદાત્મક કવિતાના કથનની સમાપ્તિ થતાં કાનજી ગઢવી ઉઠીને ઉભો થયો અને નીચે પ્રમાણે પોતાની કવિતાનો ઉચ્ચાર કરવા લાગ્યો;—

કવિત–"માંડવીરો મંડન, વિખંડન વૈરી ધરારો,
તોરિ ડારિ બંડન, પ્રચંડ ખંડ જીતસી;
યાદવ કુલતિલક, ભાલરી ભલી ભલક,
ખલકમેં યેહ એક, યોધ હોસી રીતસી;
મહાતેજવાન, બલવાન, રૂપરો નિધાન,
પૂર્વ પુણ્યવાન, અવસાન હોસી પ્રીતસી;
કાનજી ભણે ભવાની સ્થાપસી કચ્છારે માંહિ,
કચ્છરો ભૂપાલ લાલ યુવરાજ કીતસી !

દોહરો–"પચ્છમ હિન્દો પાતસા, અવતરિયો તો ગેહ;
ધન્ય જામ, નરનાહ તું, યામેં નહિ સંદેહ !"

કાનજી ગઢવીની એ યમકવાળી કવિતાના શ્રવણથી સભામાંના શ્રોતાઓના મનમાં અતિશય આનંદ થયો અને તેના બેસી જવા પછી કવીશ્વર કેશવદાસે ઉભા થઈ નીચે પ્રમાણે સભાજનોને પોતાના કાવ્યામૃતનું પાન કરાવ્યું;–

ભુજંગી

"અહો જામ હમ્મીર તું ભૂપ ભારી, મહારાજ રાજાધિરાજા ભયારી;
સદા હી અખંડ પ્રતાપી મહીશા, તું હી ભૂપભૂપા તું હી કચ્છ ઈશા.
બડે ચંદ્રવંશી સદા દાનદાતા, ભયે હો કુમારાહુકે યોગ્ય તાતા;
પ્રકાશ સ્વરૂપી યથા પૂર્ણ ઇન્દુ, તથા યેહ વ્હૈગૌ બડો રાજબિન્દુ.
પ્રજા પ્રીતિધારી મહાસૌખ્યકારી, ધરા જીતિ લેગો બડે શૂર મારી;
ફિરૈગો પ્રદેશા મહાદ્‌ભૂત વેશા, ન આપત્તિ વિપત્તિ ખેદાદિ લેશા.
સદા સુપ્રસન્ના સદા હી વિલાસી, કલા સર્વ ઐહૈં વિના હી પ્રયાસી;
બડો ભાગ્ય યાકો પુરાપુણ્ય ભારી, કરી હૈ તપસ્યા બડી કષ્ટ ધારી.
અબૈ ભાગવૈગો બડે ભોગ ઐસે, ધરા ચક્રવર્ત્તી સુભોગૈ હિ જૈસે;
શતાયૂ બને યે ચિરંજીવ તેરો, પ્રભૂજી કરે સત્ય એ વાક્ય મેરો.

દોહરો-"જીતિ લેયગો વૈરિદલ, સ્વતંત્ર કરહી રાજ;
કેશવકી આશીષ હૈ, પાવૈગો સબ સાજ !"

એ પછી એક કચ્છી બારોટ સભામાં આવીને બેઠો હતો તે ઉઠીને કચ્છી ભાષાની કવિતા બોલતો કહેવા લાગ્યો કે; —

દોહરા– "તૉઘર જામ હમીરજી, અવસર સારો અજ્જ;
હાણે' સાંકે ડીજ તું, તૉજી જાણે લજ્જ.