"અરે, ગાંડાભાઇ!" મેં હસીને એની પીઠ થાબડીઃ "આટલી પોચી લાગણીવાળા થયે કંઇ ગ્રામસેવા થવાની છે? વજ્ર શો કઠોર બન. મારો દાખલો લેઃ મારું કુટુંબ ક્યાં રઝળતું પડ્યું છે! પણ હુ એને યાદ જ કરતો નથી."
પ્રદ્યોતને ચોધાર રુદન ચાલ્યું. મેં જોઇ લીધું કે લોઢું તપી લાલચોળ થયું છે. મેં સવેળાનો ઘણ ચલાવ્યોઃ
"જા-જા, ઊઠ; સાંજની ગાડીમાં ઊપડ. જઇ આવ તું તારે. કુટુંબ પ્રત્યેનો પણ આપણો ધર્મ રહ્યો છે. સુખેથી જા."
પ્રદ્યોતે કાકલૂદીભર્યા નેત્રે મારી સામે જોયું. મેં જવાબ દીધોઃ
"હું સમજી ગયો... બેફિકર રહેજેઃ કોઇને નહિ કહું કે તું આટલો ભાંગી પડ્યો હતો - નહિ જ કહું. હું સમજું છું - આપણે સૌ મનુષ્યો જ છીએ."
સાંજની ગાડીમાં એ ઊપડી ગયો. તે પછીના બે કલાકો મારા માટે જુગજુગ જેવડા ગયા. પ્રદ્યોતને લઇ જતી ગાડીના તથા વીરમતીને લઇ આવતી ગાડીના 'ક્રોસિંગ'નો મને ભય હતોઃ કદાચ એકબીજાંને મળી જશે તો?
પણ મારા બે કલાકના જાપ ફળ્યા.વીરમતી આવી પહોંચી.
શ્વાસભરી એ મારે મકાને આવી. મારી ગાદી ઉપર એ મારી પુત્રી શારદાના જેટલા જ સ્નેહ-દાવાથી એ ઢળી પડી. એના માથામાં તાજી જ બાંધેલી વેણી હતી. સાંજે પેલા જંક્શન પરથી જ લીધી હોવી જોઇએ.
મેં ચકિત થઇ ને પૂછ્યું: "તેં શું બીજા વર્ગમાં મુસાફરી કરી?"
એ કહેઃ"ના રે!"
"ત્યારે તારાં કપડાં આટલાં સ્વચ્છ ક્યાંથી? તારા કાનમાંયે એન્જિનના ધુમાડાની કોલસી નથી એ શી નવાઇ?"
અલબત્ત, તમે સમજી શકશો કે હું વીરમતીના કાન લૂછી રહ્યો હતો.
