પર હજી ‘તેલની ગાડી’-મોટર–નું આગમન નહોતું થયું. ઓતમચંદ શેઠની આ ‘ફેટન’ ઘોડાગાડી પણ હજી મોટાં મોટાં રજવાડાં અને ગણ્યાગાંઠ્યા ધનિકોને આંગણે જ આવી શકી હતી. બળદગાડીની સંસ્કૃતિમાં ઘોડાગાડી પણ એક કૌતુક હતું.
તેથી જ, આ કૌતુક જોવા માટે ભથવારીઓ માથા પરની દોણી–તાંસળી ઝાલીને ઊભી રહી જતી હતી. વગડો કરવા નીકળેલી ડોસીઓ અડાયાં-કરગઠિયાંનો ભારો હેઠો મેલીને કપાળ પર હથેળીનું છાજું ગોઠવી, આ ચાર પૈડાંવાળી નવતર ગાડીનું નિરીક્ષણ કરી રહેતી અને પછી ઉદ્ગારો કાઢતી:
‘આ તો વાઘણિયાવાળા ઓતાશેઠની ગાડી…’
‘ને માલીપા બેઠો’તો ઈ કોણ ?’
‘ઈ ઓતાશેઠનો નાનો ભાઈ, નરોત્તમભાઈ.’
‘નાનો ભાઈ ? પેઢીમાં તકિયે બેહે છે ઈ ? છોકરો મોટો થઈ ગયો !’
‘વરહને જાતાં શું વાર લાગે ? માબાપ તો બચારાને સાવ નાનકડો મેલીને મરી ગ્યાં’તાં. ઓતાશેઠે નાના ભાઈને ઉછેરીને મોટો કર્યો. ભાઈ માનો જણ્યો હતો, પણ ભોજાઈ તો પારકી જણી કે’વાય ને ! પણ લાડકોર શેઠાણીએ નાનકડા દેરને સગા દીકરાથી સવાયો ગણીને ઉછેર્યો. આજે આ છોકરે વેપારનો સંધો ભાર ઉપાડી લીધો.
વશરામ મસ્ત બનીને ગીત ગાતો હતો. બટુક આ ગાડીવાનના ખોળામાં કૂદી કૂદીને ઘોડાને જાણે કે પોતે જ દોડાવી રહ્યો હોય એવો સંતોષ અનુભવતો હતો. નરોત્તમ થોડી વારમાં જ ટ્રેનમાંથી ઊતરનાર અમરગઢના મહેમાનો અંગે કલ્પનાઓ કરી રહ્યો હતો.
વચ્ચે આવતા કોઈ ગામડાના પાદરમાં રમતી નાગાંપૂગાં છોકરાંની ટીણિયાંટોળી આ જાજરમાન ઘોડાગાડી જોઈને આનંદની ચિચિયારી કરી ઊઠતી હતી. કોઈ કોઈ ભારાડી છોકરા તો આ નવતર