બાપુનાં પારણાં/છેલ્લો કટોરો
| ← અંતરની આહ | બાપુનાં પારણાં છેલ્લો કટોરો ઝવેરચંદ મેઘાણી ૧૯૪૩ |
માતા તારો બેટડો આવે → |
છેલ્લો કટોરો ઝેરનો આ પી જજો બાપુ !
સાગર પીનારા ! અંજલિ નવ ઢોળજો બાપુ !
અણખૂટ વિશ્વાસે વહ્યું જીવન તમારું
ધૂર્તો દગલબાજો થકી પડિયું પનારું :
શત્રુ તણે ખોળે ઢળી સુખથી સુનારું પ
આ આખરી ઓશીકડે શિર સોંપવું, બાપુ !
કાપે ભલે ગર્દન, રિપુ–મન માપવું બાપુ ! – છેલ્લો૦
સુરઅસુરના આ નવયુગી ઉદધિ–વલોણે
શી છે ગતાગમ રત્નના કામી જનોને !
તું વિના શંભુ ! કોણ પીશે ઝેર દોણે?
હૈયાલગી ગળવા ગરલ ઝટ જાઓ રે બાપુ ! ૧૦
ઓ સૌમ્ય રૌદ્ર ! કરાલ કોમલ ! જાઓ રે બાપુ ! – છેલ્લો૦
કહેશે જગત : જોગી તણા શું જોગ ખૂટ્યા?
દરિયા ગયા શોષાઈ ? શું ઘન–નીર ખૂટ્યાં?
શું આભ સૂરજ–ચંદ્રમાનાં તેલ ખૂટ્યાં? ૧૫
દેખી અમારાં દુ:ખ નવ અટકી જજો બાપુ !
સહિયું ઘણું, સહિશું વધુ, નવ થડકજો બાપુ – છેલ્લો૦
ચાબૂક, જસી, દંડ, ડંડા મારના,
જીવતાં કબ્રસ્તાન કારાગારનાં,
થોડા ઘણા છંટકાવ ગોળીબારના, ૨૦
એ તે બધાં ય જરી ગયાં, કોઠે પડ્યાં બાપુ !
ફલ સમાં અમ હૈડાં તમે લોઢે ઘડ્યાં, બાપુ – છેલ્લો૦
શું થયું, ત્યાંથી ઢીંગલું લાવો ન લાવો,
બોસા દઈશું ભલે ખાલી હાથ આવો !
રોપશુ તારે કંઠ રસબસતી ભુજાઓ. ૨૫
દુનિયા તણે મોંયે જરી જઈ આવજો બાપુ !
હમદર્દીના સંદેશડા દઈ આવજો બાપુ ! – છેલ્લો૦
જગ મારશે મેણાં : ન આવ્યો આત્મજ્ઞાની !
ના’વ્યો ગુમાની પોલ પોતાની પિછાની !
જગપ્રેમી જોયો ! દાઝ દુનિયાની ન જાણી ! ૩૦
આજાર માનવ–જાત આકુલ થઈ રહી બાપુ !
તારી તબીબી કાજ એ તલખી રહી, બાપુ ! – છેલ્લો૦
જા બાપ ! માતા આખલાને નાથવાને,
જા વિશ્વહત્યા ઉપરે જળ છાંટવાને,
જા સાત સાગર પાર સેતુ બાંધવાને.
ઘનઘોર વનની વાટને અજવાળતો બાપુ !
વિકરાળ કેસરિયાળને પંપાળતો બાપુ !
ચાલ્યો જજે ! તુજ ભોમિયો ભગવાન છે બાપુ !
છેલ્લો કટોરો ઝેરનો પી આવજે બાપુ ! ૩૯